Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wymagającychczytelnikówaprzekonywaniemadresowanymdorobotników,
jestzgóryskazananaklęskę.Pisał:
Słabośćartystycznatychrymowanychartykułówlubsentymentalnychlirykre-
wolucyjnych–nieprzekonywałaczytelnikaowymaganiachartystycznych,adla
robotnika–nartystyczność”właśnietychpoezjibyłaprzeszkodą22.
Poezjawysokoartystycznanigdyniebędzieskutecznieagitowała,przeko-
nywała,poruszałamas,nakłaniaładoprzyjęciaokreślonejideologii.Wdobie
zanikukulturyludowej,któraniegdyśdocieraładoszerokichrzeszspołeczeń-
stwa,trudnowskazaćformyorówniedużejsileoddziaływania.Byćmoże–
sugerowałPrzyboś–sąnimipiosenkikabaretowe,nbłahetekstyuskrzydlone,
łaskoczącąmelodią”,przeboje,którenwypierająsamorodnąpieśńludową”23.
Najważniejszymobowiązkiempoetyjestdążeniedonajwyższegoartystycz-
negopoziomu,aleagitatorpowinienprzejściowozrezygnowaćzartyzmu
iskupićsięnanawiązaniukontaktuzodbiorcąpoprzezpoezjęśpiewaną,
nrymowanehasła,kalambury,satyry,dowcipy”24.Przybośmarzył,żetakspre-
parowanatwórczośćbędziekontynuowanaprzezartystówludowychistanie
sięsamorodnąsztukąproletariatu.Winnymwystąpieniupisał:
Takżywa,ciąglekontrolowanaidoskonalonarobotaagitacyjno-wierszowamoże
naturalniezczasemstaćsięmasowąizpracyodwalanejprzezzawodowcówstać
sięuświadamiającązabawąludową,przezludrozwijaną.Byćmoże,żezbiegiem
czasu,wybrednościodbiorcówidoskonaleniaśrodkówoddziaływania–taka
utylitarystycznapoezjaosiągnęłabyodrębnycharakterartystyczny25.
Kataryniarzeirytmunistyczny
Wposzukiwaniunowejliryki,któradążyłabydonajwyższegoartystyczne-
gopoziomu,Przybośnegowałnietylkopoezjęmłodopolską,aleidokonania
Skamandrytów.Jużw1925rokunałamachnGazetyPorannej”krytykował
poetówSkamandra,którzy–wjegoodczuciu–niespełnilipokładanych
wnichnadziei,nrozmienilipoezjęnawiersze”26,rozleniwienizbytpochleb-
nieżnałamachpismanRobotnik”(Wgłąbawangardy,nRobotnik”1933,nr267),aTadeuszPeiper
opublikowałartykułSztukaaproletariat(nGłosLiteracki”,marzec1929,przedr.wzbiorzeTędy).
22J.Przyboś,Poezjaproletariackawpraktyce,nGłosPoranny”1932,nr300.Przedrukowany
wniniejszymtomie.
23Tamże.
24Tamże.
25
J.Przyboś,Wsprawiepoezjiproletariackiej,nNowePismo”1933,nr35(49).Przedrukowany
wniniejszymtomie.
26J.Przyboś,Poezja„Zwrotnicy”,nGazetaPoranna”1925,nr739.Przedrukowanywniniej-
szymtomie.
23
