Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
błędamigramatycznymi,silisięnaapokaliptycznągrozę,najbłahszytemat
wywrzaskujezprzesadąmonotonnąikomiczną.Wutworachoprogramie
świętofranciszkańskiegochrystianizmudrzesięzfanatyzmem,którypragnie
samsiebieprzekonać.Jegonachalnechrześcijaństwomapianęnaustach,
aprogrampacyfistycznyjestwpraktyceobjawemmilitaryzmumoralnego.
IdeologiapoetyckaJ.Wittlinaniejestpozbawionasubiektywnegokomi-
zmu.Tensytychwalca„próżnegobrzucha”św.Franciszkaprzybieraniekiedy
maskęprawowiernegoklechyzzapadłejparafii.
n…ZapłakaćmusiałwówczaskrwawymiłzamiPannaszJezusChrystus,
rozpiętynawszystkichtychkrzyżachzasługi,zdobiącychpiersiwalecznych
wojownikówEuropy…”12.
JózefWittlin,nazywającyJezusaChrystusanPanemnaszym”,apoteotyk
nświątobliwegopapieżaBenedyktaXV”nieprzekonanasnigdy.
Wimięrygorumoralnegoiartystycznego,którywyznajemy,trzebapo-
tępićkłamstwoinierzetelnośćtych,którzywłasnąnieudolnośćpoetycką
starająsięzamaskowaćniezaprzeczalnąwzniosłościątematu.Imgorszy
pisarz,tymuporczywiejtrzymasięzagadnieńprzerastającychgoogłowę.
Naturalnymprawemzemstydobijatakieobrazoburstwosamegoświęto-
kradcę,odsłaniawszystkąmiernotęjegoumysłowości.Temposz
13
dopiero
wgroniepojętnychujawniacałąswojągłupotę,chamnajbardziejoburza
nasswojąwieprzowatościąwświątyni–wobliczusprawświętychinieska-
lanych.PowrozanawasprzekupnieszwargocącewświątyniPańskiej!Buty
wamchamy,chamuły!
nZwrotnica”1926,nr7
Zaścianekznaszejliteratury
Zaścianekznaszejliteraturyczyniąmnożącesięodpewnegoczasuprote-
styikontrprotesty,piętnującewystąpieniakrytykizwłaszczawobeczmarłych
pisarzy
14
.Jakomotywpodajesięwtychtłumnychaktachoburzeniezpowodu
znieważeniamajestatuśmierci.Pobudkapoczciwa,alenaiwna:wszakprzywi-
lejemwielkichjestto,żenawetichśmierćjestwerblemwalki.Aleunas,za-
miastpolemizować,zwykłosięnpiętnować”.NieważneatakiF.X.Pusłowskiego
12J.Wittlin,Wojna,pokójiduszapoety,Zamość1925,s.15.
13Odsłowatępy,zzachowaniemdawnejortografii.
14
Protestytegorodzajuwywołałm.in.opublikowanykilkatygodniwcześniejnekro-
logautorstwaIrzykowskiego,poświęconyJanowiKasprowiczowi(nRobotnik”1926,nr211,
3VIII,s.3).Krytykpiętnowałtamm.in.npowrótkuprymityzmowi”insztucznezawężanie
horyzontów”.
47
