Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mupozostajewięcjedyniezbieranieniezapisanychpieśni,troskaowierność
tekstuimelodii.Pieśnitepowinnyrównieżstaćsiępunktemwyjściawroz-
ważaniachteoretycznychnadsztukąprymitywu.
nZaranieŚląskie”1929,nr2
KoniunkturaliterackanaŚląsku
Dopieroostatniubiegłyrokpoddaćmożebaczniejszemuobserwatorowi
zagadnienie,którenależałobynazwać:literaturaśląska,Śląskwliteraturze,
czyteż–wszerszymzakresie–nśląskość”kulturalna.Śląsk,województwo
śląskie,zwykłosięogólnikowomianowaćnperłą”Polski,mającwtejbanalnej
przenośninamyślijegobogactwomaterialne.Iototennklejnot”zaczyna
ujawniaćdążnościdobłyszczeniawskarbcukulturypolskiejświatłemwła-
snymioryginalnym.
Zanotujmykilkaprzyczyntegopocieszającegoobjawu.WojewodaGrażyń-
ski
121
zakładaMuzeumŚląskie,organizujekonkursliterackinatematzwiązany
zeŚląskiem,więcej:żywiambicjęwydobyciazsamorodnychźródełregio-
nalnychoryginalnejkulturyśląskiej.WnZaraniu”cytowanojużjegometaforę
onpiorunie”,którymabrzmiećwburzykulturypolskiej.Zapewnerefleksem
tychdążnościwojewodyjestzorganizowanieŚląskiegoZwiązkuLiteratów,
wydawnictwopierwszegonRocznikaPrzyjaciółNauk”itp.Doożywienialite-
rackiegonaŚląskuprzyczyniłsięzapewnejubileuszZniczaiwydanaprzez
tostowarzyszenieakademickieKsięgaoŚląsku,atakżewznowienienZarania
Śląskiego”.
SpróbujęwtejzarysowującejsiękoniunkturzeliterackiejnaŚląskuusta-
lićkilkapunktówwidzenia.Spodziewamsię,żepróbaobejrzenianŚląska
literackiego”zparuróżnychstronpobudzidyskusjęteoretycznąwsprawie.
Śląskiregionalizmmaprzedsobąbodajnajszczęśliwszehoroskopyrozwo-
ju.GórnyŚląsk–nkopalnia”tematów,niewyczerpanainawskrośnowoczesna.
ŚląskCieszyński–ndziedzina”oryginalnejludowości,pięknegokrajobrazu.Te
dwieczęściwojewództwazdająsięuzupełniaćwzajemnie:wjednejrozmach
industrializacji,wysiłeknowożytnejprodukcji,wdrugiej–ruralizm,kojąca
łagodnośćwzgórzbeskidzkich.Fabryki–ichałupyistebniańskie,syreny–
igajdosze
122
,kopalnie–iCzartoryia.Ciekawylud:uparty,twardy,nsapieron”
123
górnośląskii–bacaspodRównicy.Przebogatankopalnia”,rozległandziedzina”
motywówliterackich.
121MichałGrażyński–wojewodaśląskiwlatach1926–1939.
122gajdosze–muzycygrającynagajdach,ludowyminstrumenciemuzycznym
123sapieron(gw.)–górnoślązak,hanys
80
