Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ściślejszegoizwartszegoformowaniawizjipoetyckiej;dotakiejoszczędności
wyrazu,wktórejkażdesłowojestnajważniejsze.Sztukapisaniajestsztuką
skreślania–skreślaniadogranicnajdalszych,tzn.dotych,wktórychocaleje
samatylkoistotawizjipoetyckiej.
Poezjanowoczesnawymagaczytelnikaspecjalnieuważnego;jestpraw-
dziwąszkołąwspółtwórczościczytelnika.Niebędziechybazbytzarozumiałą
przesadą,gdypowiem,żetomiknowoczesnychwierszyo30stronicachwyma-
gatyleczasunanczytanie”,coprzeciętna300-stronicowapowieść.Czytelnik
leniwy,osmakuzepsutymnatejwierszowanejwodzie,jakąoblewajągo
epigonipoezji,takiejtwórczejpoezjinnierozumie”,aponadtounas,wraju
epigonów,znajdziewkrytycepochwałęswojejignorancji134.
Tozpoezji,coobecniewPolscejestchwalone,jestspóźnioneolat50.
Ztejodpółwiecznejstarzyzny,nagradzanejifetowanejoficjalnie,zdajesobie
sprawęzaledwiedrobnagrupakrytyków.Czyżniktznichniewidzibezrad-
nejnaiwnościidziecinadypoetów,piszącychlitanieonSłowie”ionCzystej
wodzie”.Wodatapłynieitopiąsięwniejcałefalanginowychwierszopisów.
Przerażającajestmonotoniaepigonizmu,któraupodabniapoetówonajsprzecz-
niejszychideologiach.KomunistapiszekatarynkowywierszoBakuninieztaką
samąsentymentalnątromtadracjąontęsknocieniezmiernej”
135
,jakpowsinogi
religiant136oMatceBoskiej,apoetanspołeczny”taksamowygrażanakońcu
wierszanrewolucją”,jakngłębinowiec”nbogiem”.
Epigonicinawetnieprzeczuwająprawdziwychzagadnieńpoetyckich.
Jakżebysięzdziwili,gdybyimoświadczyć,żetozwrotkoweśpiewankowanie
należytaksamodorupieciprzeszłości,jaksonet,czykońcowanpointa”.Że
sąrówniemieszczańsko-sentymentalniwtedy,gdynlitująsię”nadkrzywdą
społeczną,jakwtedy,gdykrzycząokrwilubmodląsiędoktóregośświętego.
Żeniemawnichnowoczesnościtaksamowtedy,gdypisząoaeroplanach,
jakwtedy,gdywspominająnlaseksosnowy”zpejzażuswojegodzieciństwa.
Żeogryzająresztkisymbolizmu,zjedzonegoprzed50laty.
nEuropa”1930,nr9
134
Niedawnojakiśniepodpisanyignorant,równiebezkrytycznyjakciemnynapisałwłódz-
kiejnPrawdzie”artykułpt.Superfuturyści,rozumiejąctentytułjakowyzwisko.Trudnosiętemu
dziwić,skororównieżwnGazeciePolskiej”autorbezmyślnejnotatkioksiążceSponadokazuje
się,żennierozumie”[przypisautora].
135ChodziowierszWładysławaBroniewskiegoBakuninogłoszonywnMiesięcznikuLite-
rackim”wkwietniu1930roku.Wzakończeniuwierszawiatrpółnocnynczłowiekauczyswego
gniewu”,któryzapowiadarewolucję.
136AluzjadoosobyEmilaZegadłowicza(dalejnazwanegongłębinowcem”),autoratomu
Powsinogibeskidzkie.
87
