Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie.Dlaczegopsychologowiniezbędnajestznajomośćmetodologii?
>
metodologianormatywna–jesttopodręcz-
nik,którymakształtowaćświadomośćme-
todologicznąkandydatównabadaczy(czy
młodychbadaczy),czyliwskazywaćwzorcowe
rozwiązaniawarsztatowe,którychakceptacja
iprzyswojenie(internalizacja)pozwoląim
nauniknięciebłędówwprowadzonychbada-
niachempirycznych;
>
metodologianaukempirycznych–bopsy-
chologiajestnaukąempiryczną.
Wniniejszympodręcznikubędęposługi-
wałsiępierwszymrozumieniemterminuUna-
uka”(wsensieKmitowejUpraktykibadawczej”).
Interesowaćmniezatembędąosobliwościproce-
subadawczegowpsychologii.
2.Dwacelenauczania
metodologii
Czemusłużywiedzazzakresumetodologiiba-
dańpsychologicznych?Natopytaniemożna,jak
sądzę,udzielićdwóchuzupełniającychsięodpo-
wiedzi.
Popierwsze,psychologowi(takżestudentowi
psychologii)metodologianiezbędnajestdozro-
zumienianaukowychtekstówiprocedur,zktó-
rymizapoznajesięwtrakcielekturynaukowych
opracowańzzakresupsychologii,azwłaszcza
tychichczęści,którezdająsprawozdaniezprze-
prowadzonychprzezdanegoautorabadańem-
pirycznych.Psycholog-czytelnikniepowinien
wierzyćUnasłowo”autorowiipowinienumieć
sformułowaćwłasnąopinięnatematwartości
poznawczejwyników,októrychtraktujedane
opracowanie.Dotegojednakniezbędnajestzna-
jomośćmetodologii.
Podrugie,psycholog(takżestudentpsycholo-
gii)powinienumieć:(1)samodzielniezaprojekto-
waćbadanieempiryczne,(2)samodzielniejeprze-
prowadzićoraz(3)samodzielniezinterpretować
iuogólnićuzyskanewyniki.Abybyłotomożliwe,
musiposiąśćodpowiedniekompetencjemetodo-
logiczne.
Respektującwprowadzoneturozróżnienie
opanowaniawiedzymetodologicznejnadwóch
poziomach,będęmówiło:
>
biernejznajomościmetodologii;
>
czynnejznajomościmetodologii.
Piszącniniejszypodręcznik,zwracałemuwagę,
abysłużyłonzarównotym(zwłaszczastudentom
pierwszychlatstudiów,gdyżdonichjestprzede
wszystkimadresowany),którzywpierwchcązro-
zumiećprzekazywanąimwiedzępsychologiczną,
którawszak–przypominamipodkreślam,żepsy-
chologiajestnaukąempiryczną!–pochodzizba-
daniaempirycznego,zanimprzejdądojejwyko-
rzystywaniawewłasnejpraktyce(diagnostycznej,
terapeutycznej,profilaktycznej),oraztym(studen-
tomostatnichlatstudiówmagisterskichistudiów
doktoranckich(wszakdoktorancitoteżstudenci!),
którzysamichcąwiedzępsychologiczną(nau-
kową!)wzbogacać,prowadzącsamodzielne(ale
podczujnymokiempromotora)badaniaempirycz-
ne–dlastudentówtakąpierwszą,poważnąokazją
będziepracamagisterska,adlasłuchaczystudiów
doktoranckich–pracadoktorska.
2.1.Znajomośćbierna
Mówiącobiernejznajomościmetodologii,mam
namyślitrzyzasadniczekontekstykorzystania
zwiedzymetodologicznejdotyczącejstandardów
prowadzeniabadańempirycznychwpsychologii
(idyscyplinachpokrewnych):
1.kontekststudiowania,zezrozumieniem,lite-
raturypsychologicznej,
2.kontekstpoprawnegowykorzystania,wprak-
tycepsychologicznej,rezultatówbadawczych
zaczerpniętychzliteraturyprzedmiotu,
3.kontekstumiejętnegoformułowaniapytań
adresowanychdospecjalistówzzakresume-
todologiiistatystyki.
Kontekst1.JużnaIrokustudiówpsychologicz-
nychstudentzobowiązanyjestdolekturynietylko
pisanychzmyśląonimelementarnychskryptów,
lecztakżefragmentówpoważnychksiążekiar-
tykułówdrukowanychwprofesjonalnychczaso-
pismachnaukowych.Udziałtychostatnichwze-
stawachlekturwzrastawrazzprzechodzeniem
studentanawyższelatastudiówi–wzasadzie
–niepodlegażadnymograniczeniomwokresie
przygotowywaniaprzezniegopracymagisterskiej
(tazaśpowinnabyćpracąnaukowąiempiryczną
–wszakpisanajestnauniwersytecie,atozobo-
wiązujedouszanowaniapodstawowychwartości,
którymwiernisąUludzieuniwersytetu”.
XIII
