Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie.Dlaczegopsychologowiniezbędnajestznajomośćmetodologii?
jakopodręcznikaakademickiegoniechbędzie
liczbacytowańujętawbazieGoogleScholar:919
(3maja2019r.).
Przeztelatasporosięjednakzmieniło–także
jeślichodziodostępdoświatowejliteraturypsy-
chologicznej(przedewszystkimdziękimożliwo-
ścikorzystaniazdwóchważnychelektronicznych
bazliteraturypsychologicznej:PsycINFO(baza
streszczeń)iPsycARTICLES(bazapełnotekstowa).
Nanajlepszychpolskichuniwersytetachkształcą-
cychprzyszłychpsychologówdostępnesąonedla
każdegostudentawjegoosobistymkomputerze.
Todużeułatwienie.Zmotywowanystudentmoże
sięgnąćwprostdoźródeł,aniedowtórnychopra-
cowańtychkiedyśniedostępnych(oczymdecydo-
waływzględycenzorskieczyekonomiczne)prac
(aniwwydaniachoryginalnych,aniwtłumacze-
niach,jaknp.monografieK.Poppera).
Pojawiłysięteżwyborytłumaczeńważnych
artykułówzpsychometriiizastosowaństatysty-
kiwbadaniachpsychologicznych(np.Brzeziński,
2005;BrzezińskiiSiuta,2006).Szczególnąuwagę
Czytelnikachciałbymzaśzwrócićnatłumacze-
niedwóchbardzodobrychpodręcznikówpod-
stawstatystykidlapsychologówipedagogów:
Bruce’aM.KingaiEdwardaW.Miniuma(2009),
Statystykadlapsychologówipedagogów.Warszawa:
WydawnictwoNaukowePWN(przekład:dr
MarzennaZakrzewska,zczwartegowydania
amerykańskiegoz2003r.);George’aA.Fergussona
iYoshioTakane’a(2003),Analizastatystyczna
wpsychologiiipedagogice.Warszawa:Wydawnictwo
NaukowePWN(przekład:drMichałZagrodzki,
zszóstegowydaniaamerykańskiegoz1989r.).
Przygotowująctozrewidowanewydanie,zrezy-
gnowałemzomawianiapewnychzagadnieństa-
tystycznych,gdyżCzytelnikmożesięgnąćpoten
właśniepodręcznikztejdziedziny.Żywięnadzie-
ję,żeWydawcadopełnistarań,abybyłondostęp-
nynarynku–takżewwersjielektronicznej.
Przygotowująctonowewydaniemyślałem
otym,abybyłtorzeczywiściepodręcznikpod-
stawbadańempirycznychwpsychologii,aleteż
–zodpowiednimikorektamidlaspecyfikidanej
dyscyplinynaukowej–pokrewnychdyscyplinspo-
łecznych.Podzielamniepokójsłynnegopsycholo-
gaspołecznegoRoyaBaumeisteraiwspółautorów
głośnegoartykułu(zob.Baumeister,VohsiFunder,
2007),jakrównieżpolskiegopsychologaspołecz-
negoDariuszaDolińskiego(2018),iżpsychologia
społeczna(atakżewjakimśstopniuinnedziały
psychologiiUakademickiej”)odchodziodbadania
rzeczywistychzachowań,abybadaćwskazane
wartykułachBaumeisteraiwspółautorówczy
DolińskiegoUsamoopisy”(wynikiwypełnianych
przezosobybadanekwestionariuszy)iUruchy
palców”(wdomyśle:naklawiaturzekomputera).
Dlategoteżzniejakimuspokojeniemprzyjąłem
pojawieniesięw2017r.autorskiegoujęciapro-
blematyki(odteoriipoetykę)eksperymentute-
renowegopióraznawcyipraktykategopodejścia
badawczegoTomaszaGrzyba:Eksperymenttere-
nowywpsychologiispołecznej.Metodologia,etyka,
praktyka(2017).Niepokoimnieteżto,żeproble-
matykęmetodologicznąwprogramachstudiów
psychologicznychprowadzonychprzezniektóre
uczelniesprowadzasiędoobsługipakietustaty-
stycznegoSPSS(wwersjiubogaconejalbozubożo-
nej).Jednakżemetodologiatonietylkostatystyka.
Podobnieniemożnasprowadzićdiagnostykipsy-
chologicznejlitylkodoobsługitestówpsycholo-
gicznych,gdyżpopadniemywówczaswswoisty
redukcjonizmpsychometryczny.
Wmoimwykładziepodstawmetodologiiba-
dańpsychologicznychgłównynaciskzostałpo-
łożonynaprzedstawienieszerokiegokontekstu
uwarunkowańbadańempirycznych:logicznych,
psychometrycznych,statystycznych,społecznych,
psychologicznychietycznych.Ichdostrzeżenie
izrozumienieprzezpsychologa-badacza(zwłasz-
czategomłodegostażembadawczym–studen-
ta)pozwolinauniknięciebłędów(wspomniane
wyżejnormatywnepojmowaniemetodologii)
wplanowaniubadaniaempirycznegoiwanali-
zieilościowejjegowyników.Dlategomniejwniej
skomplikowanychwzorówstatystycznychipsy-
chometrycznych(tewobfitościdostępnesąwspe-
cjalistycznychopracowaniach,doktórychodsy-
łamCzytelnika),awięcejodpowiedzinapytania:
Dlaczegotakpostępować,anieinaczej?Jakie
mogąbyćkonsekwencjepopełnionychbłędów
wplanowaniubadania?Czyijakmożnanapra-
wićpopełnionebłędy?Przedewszystkimjednak
chciałbymzachęcićCzytelnikadocałościowego
spojrzenianaproblematykębadaniaempiryczne-
gowpsychologii.
***
XVIII
