Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Wiadomościwstępne
1010
Ryshistorycznyipojęciapodstawowe
Biochemiajestnaukąbadającąprzemianychemiczneienergetyczneprocesów
życiowychprzebiegającychwkomórce.Zajmujesięwięcnietylkobadaniem
mechanizmureakcjichemicznychwniejzachodzących,aletakżesposobami
gromadzenia,magazynowaniaiużytkowaniaenergiiwprocesachprzebiegających
zjejzmianami.Wreszcieniezmiernieistotnymkierunkiemdziałaniawbiochemii
jestśledzeniemechanizmówcząsteczkowychdziedziczeniacech,stanowiących
podstawęzachowaniagatunkuizmianewolucyjnych.Ostatniotakżeniemniejsze
znaczeniemabadaniemechanizmówregulacjiprzemiankomórkowych,występują-
cychnażnychpoziomachcząsteczkowych,jakrównieżtransportmetabolitów
przezbłonykomórkoweicytoplazmatyczne.
Biochemiawswejponadstuletniejhistoriiwchodziławskładwielupokrew-
nychdziedzin,zanimnapoczątkuXXw.wyodrębniłasięjakosamodzielna
dyscyplina.JużwpołowieXIXw.badaniemfunkcjiistrukturzwiązkównaturalnych
zajmowałasięchemiafizjologiczna.Wtymczasiefunkcjonowałajeszczed
uczonychteoriavisvitalis,wgktórejzwiązkinaturalnemożnabyłowytwarzaćtylko
zudziałemorganizmówżywych,dysponującychtzw.
,,siłążyciową”.Dopiero
przeprowadzeniesyntezymocznika(Wöhler,1828),kwasuoctowego(Kolbe,1845),
aprzedewszystkimsyntezywieluinnychzwiązkównaturalnychprzezBerhelota,
przyczyniłysiędoupadkutejteorii.
Wtymsamymczasiebadaniachemikóworganików(Cooper,Kekulé,
Butlerow)nadzwiązkaminaturalnymiumożliwiłystworzeniepodstawchemii
lipidów(Chevreul),sacharydów(Pasteur,Tollens,E.Fischer)ibiałek(Dani-
lewski,Kühne,Hofmeister,E.Fischer).NaprzełomieXIXiXXw.dobadań
wprowadzononowemetodyfizyczne(Sørensen,Svedberg,Tiselius,braciaBragg),
któreznacznieprzyspieszyłyrozwójbadańnadzwiązkamiwymienionymioraz
innymi,jakkwasynukleinowe(Miescher),barwnikikrwiiroślin(Hoppe-Seiler,
Nencki,Marchlewski,Willstätter),sterydy,alkaloidyiin.
19