Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Składchemicznyifunkcjekomórki
2
Rysunek2030Schematbudowyważniejszychstrukturpodkomórkowych:a)jądrokomórkowe,
b)mitochondrium,c)chloroplast;1–jąderko,2–rybosomy,3–błonazewnętrzna,4–błonawewnętrzna
5–matriks,6–krysty(grzebienie),7–tylakoidy
cychwnichenzymów,atymsamymichpodstawowychfunkcjimetabolicznych.
Schematycznąbudowęważniejszychorganellikomórkowychprzedstawiono
narys.2.3.
203020
Jądrokomórkowe
Jądrojestnajwiększązestrukturkomórkowychiwkomórkacheukariotycznych
jestwyraźniewyróżnione.Maśrednicęok.5
u
mijestotoczonedwuwarstwową
błonąjądrowązawierającądo3000ośmiokątnychporów,zajmującychdo8%
jejpowierzchni.Warstwybłonysązespolonezesobąwmiejscachporów,przez
któreprzenikajądocytoplazmymRNA(matrycowy)iinnesubstancjewielko-
cząsteczkowe,jakbiałka,czypodjednostkirybosomów.Zcytoplazmydojądra
mogązkoleiprzenikaćinnebiałka,np.uczestniczącewekspresjigenów.Ze-
wnętrznabłonamazwyklekontaktzszorstkimretikulumendoplazmatycznym.
Jądrojestwypełnionenukleoplazmą,tzn.wodnymroztworembiałekiinnych
metabolitówzwiązanychzpodstawowymifunkcjamiDNA.DNA–podstawowy
składnikinformacyjnykomórki–jestciasnoowinięty(tworzącpodwójnyheliks)
wokółzasadowychbiałekhistonowychiwkompleksieznimitworzychromosomy.
Liczbachromosomówwahasięoddwóchdokilkusetijestcharakterystycznadla
każdegogatunku.Wnukleoplazmiejestrównieżzawieszonejednolubkilkają-
derek,czylizagęszczeńnieoddzielonychbłoną,zawierającychdo20%RNA
iniewielkąilośćDNA.StanowiąonemiejscesyntezyrybosomowegoRNAoraz
całychrybosomów.
Podstawowefunkcjejądrakomórkowegotomagazynowanieipowielanie
informacjigenetycznych(replikacjiDNA),którewtensposóbmogąbyćrozdzielane
międzykomórkipotomne,atakżeprzekazywanietychinformacjidomiejscsyntezy
białka,czylirybosomów,przezwytworzeniewjądrzeRNAinformacyjnego
(transkrypcję),awięcnaużytekwłasnykomórki.
33
