Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dipotaswystępująworganizmachżywychwznacznychilościach,aich
funkcjemajągłówniecharakterfizjologicznyutrzymanieodpowiedniegostanu
uwodnienia,cowiążesięzwłaściwościamiosmotycznymiichsoli.Sóduzwierząt
mapodstawoweznaczenie,natomiasturoślinniejestkonieczny.Potasnatomiast
jestaktywatoremniektórychenzymów.
Równieżjonymetaliciężkich(Mn,Zn,Cu,Mo,Co),którewdużychstężeniach
działająhamująconaliczneenzymy,wilościachśladowychdziałająaktywującolub
stanowiązasadniczyczynnikstrukturalny,względniestabilizującycząsteczkiwielu
enzymów.Jonytewystępująwpożywieniunaogółwdostatecznychilościach,
aniedoboryzdarzająsięrzadko.
Ważnymskładnikiemmineralnymjestrównieżsiarka,którawchodziwskład
dwóchaminokwasówbiałkowychcysteinyimetioniny,awięcibiałek(głównie
strukturalnych),atakżedwóchwitaminbiotynyitiaminy,którewystępująjako
składnikikoenzymów.ZnanerównieżzwiązkizawierającejonySO
sacharydy,którebiorąudziałwregulacjitransportumetabolitów.Dlategofunkcje
2\,np.
4
biochemicznesiarkipolegająnauczestnictwiewbudowiecentrówkatalitycznych
wieluenzymóworazwbudowiebiałekstrukturalnych,gdzietworząsięzudziałem
siarkistosunkowomocnewiązaniadisulfidowe.Wreszcieważneznaczeniewprze-
noszeniuelektronówmająbiałkażelazo-siarkowe.
Domikroskładnikówniezbędnychlubpożądanychwmetabolizmienależąteż:
bortypowywprzemianachroślin,orazfluorijodtypowedlaprzemian
zwierzęcych;jodjestnp.składnikiemhormonów,afluorszkieletu,zwłaszcza
uzębienia.Istniejeteżgrupapierwiastkówwystępującychworganizmach,których
obecnośćniejestjednakdlanichniezbędna.
202030
Funkcjeskładnikóworganicznych
Substancjeorganicznezawartewżywejkomórcebardzozróżnicowanepod
względemcharakteruchemicznego,wielkościcząsteczekifunkcji.Zewzględu
napełnionefunkcjemożnajepodzielićnaspecyficzne(informacyjne)iniespe-
cyficzne(zapasoweimetabolitypośrednie).Związkamispecyficznymiwystępu-
jącymiwtypowychkomórkachbiałkaikwasynukleinowe.Białkapełnią
żnorodnefunkcje,przedewszystkimkatalityczne,strukturalneiregulacyjne.
substancjamiwielkocząsteczkowymi,zbudowanymizaminokwasówimają
ścisłąorganizacjęcząsteczek.Przeciętnakomórkazawierawieletysięcyrodzajów
białek,aichwytwarzaniejestściśleuwarunkowanewłaściwościamigenetycz-
nymidanegoorganizmu.Materiałgenetycznyjestzkoleireprezentowanyprzez
kwasynukleinowe,czyliwielkocząsteczkowesubstancjeocharakterzepoli-
nukleotydów,zawierająceazotifosfor.Dzielisięjenakwasydeoksyrybonuklei-
noweDNA,którewystępująjakocząsteczkioustalonymdlaorganizmuskładzie
orazkwasyrybonukleinoweRNA,ozróżnicowanejstrukturze;komórkaza-
wierawielerodzajówRNAzależnieodżnorodnościwytwarzanychbiałek.
Tedwiegrupyskładnikówmającharakterbardzospecyficzny,informacyjny,gdyż
odichbudowychemicznejzależąwłaściwościdanejkomórkiorazkierunki
metaboliczne.
30