Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Składchemicznyifunkcjekomórki
zmechanizmemoksydacyjnejfosforylacji,wktórejjestmagazynowanaenergia
wpostacimakroergicznegozwiązku–ATP.
Enzymyłańcuchaoddechowegoisprzężonejzjegodziałaniemfosforylacji
2
oksydacyjnejsąulokowanenawewnętrznej,silniepofałdowanejbłonie,tworzącej
tzw.grzebienielubkrysty(cristae).Lokalizacjawymienionychprocesówwjednej
strukturzejestlogicznazuwaginauproszczonytransportproduktówpośrednich.
StwierdzeniewmitochondriachobecnościDNAiRNAdowodzi,że(analogicznie
dochloroplastów)sąonezdolnedosamodzielnej,regulowanejsyntezyniektórych
białekwchodzącychwskładtychstruktur.Wmitochondriachdokonujesięwięckoń-
cowy,niespecyficznyprocesutlenianiabiologicznego,któryjestgłównymmecha-
nizmempozyskiwaniaprzezkomórkęenergiiidegradacjizwiązkówzapasowych.
203050
Lizosomyisferosomy
Lizosomyisferosomywystępująceodpowiedniowkomórkachzwierzęcych
iroślinnych,sąpęcherzykamiśrednicy0,25–0,50
u
m,otoczonymipojedynczą
błoną.Zawierająoneenzymyhydrolitycznekwaśne,którerozkładająwszystkie
składnikikomórkiwpH4–5.Pomimotegożeróżniąsięskłademzawartych
enzymów,funkcjaoburodzajówstrukturpoleganatrawieniusubstancjiwpro-
wadzanychdokomórki,np.wczasiefagocytozy.Utrzymująonerównieżrównowagę
wkomórcemiędzyskładnikamimało-iwielkocząsteczkowymi,apojejśmierci
biorąudziałwsamotrawieniu,czyliautolizietreścikomórki.Głównymienzymami
występującymiwtychorganellachsą:proteinazyrozkładającebiałka,lipazy
hydrolizującelipidy,fosfatazyrozkładającewiązaniaestrowefosforanoweoraz
nukleazydegradująceDNAiRNA.
Wtejsamejfrakcjiwystępująrównieżperoksysomy(wkomórkachwątroby,
nerkiiliści)orazglioksysomy,opodobnymkształcieirozmiarach(wkiełkujących
nasionachroślinoleistych).
Peroksysomyzawierająenzymyutleniające,jakkatalazaioksydazyamino-
kwasowe,afunkcjaichpoleganautlenianiusubstancjizbędnychlubszkodliwych
występującychwkomórce,m.in.nadtlenkuwodoruH
Glioksysomysątypowedlakomórekroślinnychszczególniezdolnychdo
2
O
2
.
intensywnegoprzekształcanialipidówwsacharydy,gdyżzawierająenzymytzw.
cykluglioksylanowego(s.248).
Glioksysomyiperoksysomysązwyklewiększeodlizosomówiczęsto
wyróżnianejakofrakcjamikrociał.
203060
Pozostałenadcząsteczkowestrukturykomórki
Poodwirowaniuomówionychfrakcji,przyzwiększonejsileodśrodkowej,można
uzyskaćbardzozróżnicowanąmieszaninęstruktur,zawierającą:rybosomywolne
izwiązanezezniszczonymibłonamiretikulumendoplazmatycznego(RE),resztki
35
