Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Międzydociekaniemimanipulacją.Zaryshistoriizwiązkówpsychologiiibiznesu.
Przechodzącdokinematografii,wartoza-
uważyć,koncepcjęTayloraipraktykiForda
ostroskomentowałCharlieChaplinwswym
ostatnimniemymfilmieDzisiejszeczasy(USA
1936r.).Charakterystyczne,właśnietodzie-
łosztukifilmowej,wykorzystałpolatachcy-
towanyprzeznaswielokrotnieJamesHoopes
jakopunktwyjściaprzykrytycezjawiskawir-
tualizacjipracy.
Wyraźniepsychologicznąproblematykę
biznesupodjąłrównieżOrsonWelles.Chodzi
oczywiścieoObywatelaKane(USA,1941r.),
przezwielukrytykówuważanegozanajważ-
niejszyfilmwdziejachXMuzy.
Bypozostaćprzynazwiskachbez-
sprzeczniewybitnychreżyserówwartoza-
uważyćwZaćmieniu(Włochy,Francja1972)
MichalangeloAntonioniegojednozpierw-
szychfilmowychujęćrelacjigiełda-zachowa-
nialudzkie.Późniejproblematyką,jużjako
centralnądlaswoichutworówpodjęliOlivier
Stone(WallStreet,USA,1987r.)orazMartin
Scorsese(WilkzWallStreet,USA,2013r.).
Perspektywępracownikadowartościowu-
ją,stanowiąceklasęsamąwsobie,brytyjskie
filmyrealizmuspołecznegolatsześćdzie-
siątychiosiemdziesiątychubiegłegowie-
ku.Jakoprzykładypolecamytrzyutwory:
KenaLoachaKes(WielkaBrytania,1969r.)
orazMike’aLeighaWielkieNadzieje(Wielka
Brytania,1988r)iSekretyiKłamstwa(Francja,
WielkaBrytania,1996r.).
Latapięćdziesiąteubiegłegostulecia
wUSA,nieustanniefascynującedlabadaczy
genezywspółczesnychorganizacjiprzywołał
ostatnioEdwardNortonpoprzezkryminał
OsieroconyBrooklyn(USA,2019r.).Dlapo-
równania,wartowskazać,sytuację,także
organizacyjnąnaszegokrajutamtegoczasu
przypomniałpolskimwidzomrównocześnie
zfilmemNortona,MarcinKrzyształowicz.
WyreżyserowanyprzezniegoPanT.(Polska,
2019r.)wyraźnienawiązuje,międzyinnymi
doatmosferyksiążkiLeopoldaTyrmandaZły
(bardzowielewznowieńpopierwszymwyda-
niu,1955r.),choćtonawiązanieprzysporzyło
twórcyfilmusporokłopotów.Myjednakpo-
zwalamysobiewspomnieć,oddawnawy-
korzystujemyZłegodozajęćpodejmujących
psychologicznąproblematykębiznesu.Dziś
wtymkontekściemożemyteż,choćdość
przewrotnie,polecaćfilmKrzyształowicza.
Zutworówpolskiejkinematografiiistot-
nychdlazrozumieniagenezypsychologicznej
problematykibiznesu,bezsprzecznienapierw-
szymmiejscupozostajeekranizacjapowieści
StanisławaReymontaZiemiaObiecana,którą
pozostawiłAndrzejWajda(Polska,1975r.).
Socjologiczny,alenaszymzdaniembar-
dzoprzydatnytakżedlapsychologówbiznesu,
przewodnikpofilmowychobrazachpolskiej
transformacjipo1989r.,którymtookresem
kończymynaszrozdział,opublikowałostat-
nioMichałPrzepiórka(RockefellerowieiMarks
nadWisłą.Polskieflmyfabularnewobectrans-
formacjigospodarczej.Warszawa.Ossolineum:
2019).Autordoprowadziłswojeanalizyprak-
tyczniedoostatnichlat.