Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
II
STAROŻYTNYBLISKIWSCHÓD
PoczątkicywilizacjisąwiązanenaogółprzezbadaczyzBliskimWschodem.Tu
międzyrzekamiTygrysiEufratpowstałypierwszemiasta,tuspołeczeństwaMezopotamii,
BabiloniiczyAsyriizostałyzorganizowanewstrukturypaństwa,tupowstałopierwsze
pisaneprawo,tuwreszciedostrzegamypierwszeświadome,anietylkoinstynktowneformy
dbałościocielesnośćisprawnośćczłowieka.Należyjednakpamiętać,żesłowocywilizacja,
któregotuużywamy,jestpojęciempóźniejszymipochodzizłacińskiejrodzinysłówokreś-
lającychwyższystanludzkichobyczajówiorganizacjispołecznej,związanychzwłaszcza
zrozwojemmiasta,jaknp.civilis–ludzki,umiarkowany,ograniczającysiędoobyczajówak-
ceptowanychprzezinnych,czycivitas–miastorozumianejakozorganizowanazbiorowość
ludzka(wprzeciwieństwiedourbs–miastapojmowanegojakostrukturaarchitektoniczna).
Ukształtowaniesięwczesnychspołecznościbliskowschodnichzróżnicowanychkasto-
wo,anastępniemonarchiipaństwopartychnasystemieniewolniczymprzyniosłoznaczne
zmianywpodejściudosprawzwiązanychzesprawnościąfizyczną.Przestałaonabyć
tylkosposobempodnoszeniapoziomuumiejętnościmyśliwskichczybojowychjednostki,
codotąd,wjakimśtrudnymdziśdookreśleniastopniu,sankcjonowałyanimistyczne
wierzeniareligijne.Niepostrzeżeniećwiczeniesprawnościiwspółzawodniczeniecielesne
poczęłowchodzićworbitędziałańpaństwowotwórczych,zrazubezgłębszejrefleksji,raczej
jakosamoistnyefektinstynktuzbiorowegoniżwynikświadomierodzącejsiękoncepcji.
NajwcześniejwEgipcie(krótkopo4000p.n.e.)iwwieluinnychorganizmachwczesnych
państw,jakAsyria,Babilonia,Chiny,KoreaiIndie,awkręgukulturyśródziemnomorskiej
nawyspachThira(dziśSantoryn)iKreta(krótkopo2000p.n.e.)formykształtowania
ludzkiejcielesnościiwspółzawodnictwa,dziśokreślanegomianemsportuczywychowa-
niafizycznego,przybrałykształtwysokorozwiniętyiwykazująpierwsześladywyższej
organizacji.Oichrozwojudecydowaływtymstadiumnastępującekategoriepotrzeb:
wojenno-myśliwskie,jakwokresachpoprzednich,alebardziejzaawansowane;kastowe,
wtympotrzebautrzymaniafizycznejprzewagiwarstwwyższychnadniższymi,rządzą-
cychnadrządzonymi.Wmiarępolitycznegorozwojucentrówwładzypojawiłsięczynnik
wynikającyzpotrzebprestiżowych:uświetnianiaważnychwydarzeńdworskich,szeroko
rozumianegozaspokajaniaambicjiwładcy.Związanieformwspółzawodnictwafizycznego
zośrodkamidworskimioznaczałopojawieniesięszerszejpublicznościizapoczątkowało
tradycjewidowiskaigrzyskowego.
