Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
STAROŻYTNYBLISKIWSCHÓD
oznaczałowprzybliżeniuczłowieklubiącygrywpolowanie,ajeśliużyćokreśleńwspół-
czesnych,tomożnazaryzykować,żebyłtopierwszytakokreślanysportowiec.
Niewiemy,jakzmieniałysię„sporty”egipskie.Musimypamiętać,żezwiększymlub
mniejszymnatężeniemfunkcjonowałyprzezok.2000latiewoluowaływzgodziezduchem
czasu,zreligią,upodobaniamipatronówitd.Wszelkiezatemuogólnieniawtejkwestii,
należyprzyjmowaćzeświadomościązachodzącychzmian.
Walkiwręcz
Walkiwręczbyłynajbardziejrozwiniętąformąwspółzawodnictwawstarożytnym
Egipcie,choćznanotuwieleinnychformwspółzawodnictwaidoskonaleniasprawności.
Zdawnychprzedstawieńwynika,żenajwiększąpopularnościącieszyłysięprzedewszystkim
zapasy,takwśródmłodzieży,jakidorosłych.Najstarszeprzedstawienietegosportuwpo-
stacifryzuukazującegosześćparwalczącychzapaśnikówwwiekuchłopięcympochodzi
zgrobowcawezyraoimieniuPtahhotep,żyjącegonaprzeł.XXViXXIVw.p.n.e.Pewne
powtarzającesięmotywymalowidełnaściennychikrótkieinformacjezawartewnajstar-
szychtekstachhieroglificznych(zwłaszczawokresieok.2320–1740p.n.e.)sąwyraźnymi
śladamikodyfikacjiprzepisówwalkzapaśniczych.Jakwynikazzachowanychzabytków,
byłyoneograniczonewyłączniedopozycjistojącej.Częstotowarzyszyłaimpubliczność.
WokresieŚredniegoPaństwa(XXI–XVIIIw.p.n.e.)liczbazabytkówprzedstawia-
jącychscenyzapaśniczewyraźniewzrosła.Znajdujemyjewgrobachwmiejscowościach
Syene(dziśAsuan),Meir,Dajral-BarszaczyBaniHasan.Ilośćpodobnychscenwsztuce
NowegoPaństwa(XVI–XIw.p.n.e.)wydatniezmalała,aleniezanikła.
Wzachowanychzabytkachzapaśnicysąprzedstawianiprzemiennienagolubwubio-
rachisątowyłączniemężczyźni.Nabiodrachnosząszerokiebiałepasy,ułatwiające
chwyty.Niewiemy,czypodobniejakGrecynamaszczaliciałaoliwą.Walkitoczyłysię
niekiedypodnadzorem„sędziego”,alepojawiasięontylkowniektórychzabytkach.
Zotwartychustwidzówwidocznychwrysunkachwnioskujemy,żewalcetowarzyszył
głośnydopingwidowni.
Obokscenznajdowanychwgrobowcachiświątyniach,zachowałasiępewnaliczba
małychrzeźbprzedstawiającychzapaśników,zktórychwiększość,zagrabionaprzezbiałych
podróżnikówiarcheologówwXVIIIiXIXw.,znajdujesięobecniewmuzeachLondynu,
Brukseli,MonachiumiNowegoJorku.
Pięściarstwoipodnoszenieciężarów
Niektórestaroegipskiescenywalkitrudnojednoznacznieprzypisaćczytodozapa-
sów,czydopięściarstwa.NależydonichwalkadwuatletówzgrobowcaMeriRewTell
el-Amarna.
Byćmoże,napodobieństwopóźniejszegogreckiegopankrationu,tentypwalkłą-
czyłwsobiecechyróżnychpojedynkówzużyciemrąk.Najprawdopodobniejjednorodną
walkęnapięściprzedstawiascenapojedynkuwręczznajdującasięwgrobowcuKheruefa
