Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
STAROŻYTNYBLISKIWSCHÓD
wówczasjakobiegaczaniosącegosymbolicznedaryswympoddanymlubbogom.Innym
celemtakiego„królewskiegobiegu”mogłobyćukazaniesprawnościwładcy.Takibiegod-
bywałsięnakrótkiejtrasie,naktórejkrólzawracał,biegnącwprzeciwnąstronę.Niewiemy,
ilerazy.Przypominatopóźniejszysposóbzawracaniapodczaskonkurencjiolimpijskich
wstarożytnejGrecji,gdybiegbyłdłuższyniż1stadion.Znanesąrównieżmalowidła
ukazującewpodobnychbiegachwysokichkapłanów,dowódcówwojskowychlubżeglarzy.
Rydwanyijazdakonna
JazdakonnawEgipciebyłasłaborozwinięta.Końpojawiasiętamnaprzeł.XVII
iXVIw.p.n.e.iwykorzystywanogogłówniejakosiłępociągowądwukołowychrydwanów.
Staroegipskiesłowohtroznaczałojednocześniekoniaiwózbojowyzaprzęgniętywkonie.
Stądwstaroegipskichtekstachczęstoniewiadomo,ojakimrodzajujazdyzużyciemkoni
mowa–wierzchemczyrydwanem.Najstarszarycinarydwanuzkońmipochodzizte-
bańskiegogrobuzczasówTotmesaI.Zachowałosiękilkadziesiątpodobnychwróżnych
okresachhistoriistarożytnegoEgiptu.WpobliskiejSyriimamydoczynieniazAsztarte,
uznawanązaboginięjeździectwaiczęstoukazywanąpodczasjazdykonnonaoklep.Jej
kultprzeniknąłdoEgiptu,skoroTotmesIVjestwspomnianywjednejzinskrypcjijako
„takdzielnynahtrjakAsztarte”.ZnanynamjużAmenhotepII,wczasach,gdybyłtylko
następcątronu,oczymmówipoświęconymutekststeli:
Kochałkonieiczerpałznichprzyjemność.Byłcierpliwywichujeżdżaniuipoznawaniuich
natury,atakżewćwiczeniuichipoznawaniutejmaterii
16
.
Doceniałtojegoojciec,którycieszyłsięzsynowskiejmiłościdokoniimiałnawet
rozkazaćswoimmasztalerzom:„dajciemunajlepszekoniezestadninyJegoWysokości
wMemfis”.BogowieAsztarteiReshefmielisiębardzocieszyćzpostępówksięcia,„gdy
ćwiczyłje,jakniktprzednim”.
Koniemianowdużejczci,skorowniektórychgrobowcachznajdujemyichmumie.
WznaczniepóźniejszymokresiekrólPiankhi,którypodbiłGórnyEgiptw750r.p.n.e.,
widząckoniezagłodzoneprzezksięciaNemrodapodczasoblężeniaHermonopolis,wy-
powiedziałsłowa:„przysięgamnamiłośćdo[boga]Re[...],żemojesercejestboleśnie
zmartwione,żemojekoniedoświadczałygłodu,bardziejniżprzezwszystkietwojeinne
nędzneuczynki,jakichsiędopuściłeśprzeciwkomnie”
17
.
Żadentekstegipskiniemówioodbywaniuwyścigównawozachbojowychwsposób
podobnydoGrekówiRzymian.Mamynatomiastświadectwo,żelubiącyjazdęnarydwanie
TotmesIVzapuszczałsięswympojazdemgłębokonapustynięwokolicachMemfis.Jak
mówistarożytnainskrypcja,czyniłto„tylkozjednymzeswychzaufanych,bezwiedzy
dworu”,a„jegokoniebyłyszybszeniżwiatr”
18
.
16Ibid.,s.41.
17Ibid.
18Ibid.,s.42.
