Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
Elementytermodynamikichemicznej
możnaprzekształcićrównania(1.52),wstawiającułamkimolowezamiastciśnień
parcjalnych:
u
A
=
u
O+RTlnx
A
A
u
B
=
u
O+RTlnx
B
B
(1.53)
Roztwórdoskonałydefiniujesięjakoukład,wktórympotencjałchemiczny
każdegoskładnikaspełniawcałymzakresiestężeńzależność:
u
i
(T,p)=
u
i
l
O
(T,p)+RTlnx
i
0<x
i
21
(1.54)
gdzie
u
i
O
l
–standardowypotencjałchemicznyi-tegoskładnikaroztworudoskonałego
wdowolnejtemperaturzeipoddowolnymciśnieniem.
Standardowymolowypotencjałchemicznyskładnikaroztworudoskonałego,
u
i
O
l
(T,p),możnautożsamiaćzpotencjałemchemicznymczystegoskładnika(pod
tymsamymciśnieniemiwtejsamejtemperaturze),ponieważwzór(1.54)
obowiązujerównieżdlax
i
=1.
Roztwórnazywasięroztworemidealnymrozcieńczonym,jeżelidlarozpusz-
czalnikaspełnionajestzależność(1.54)wzakresiedużychstężeń:
u
rozp
(T,p)=
u
O
rozp
(T,p)+RTlnx
rozp
0<<x
rozp
21
(1.55)
Dlapozostałychskładnikówzależność(1.54)jestspełnionajedyniewówczas,
gdyx
i
<<1:
u
i
(T,p)=
u
O(T,p)+RTlnx
i
i
(1.56)
u
i
(0)=
u
O,boln1=0,jeślix
i
i
=1;
u
i
jestliniowąfunkcjąlnx
i
(ryc.1.4).
Ryci1i4iPotencjałchemicznyskładnikaroz-
tworudoskonałego(
u
i
)jakofunkcjapół-
logarytmicznajegoułamkamolowego(
x
i
).
Korzystajączwzorów(1.54)–(1.56),możnasformułowaćkryteriumsamorzut-
nościlubrównowagireakcjichemicznej,przebiegającejwukładziezamkniętym,
będącymroztworemdoskonałymlubidealnymrozcieńczonym.Takżewsamo-
rzutniezachodzącychprzemianachfazowych(parowanie,krzepnięcie,krystaliza-
cja)lubpodczastworzeniasięroztworówokreślonyskładnikukładumożeprzejść
zjednejfazyukładudodrugiejtylkowjednymkierunku,amianowiciezfazy
