Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wydawnictwanCzytelnik”itygodnikanOdrodzenie”
3
.Nałamachtegowła-
śniepismaopublikowanosprawozdaniezporankupoetyckiegoPrzybosia,
zorganizowanegowLubliniewpaździerniku1944roku.Tamrównieżautor
Miejscanaziemizamieszczałswojepierwszepowojennetekstypublicystycz-
ne–m.in.szkicNaliniipoetyckiej,relacjęzespotkaniazczeskimiisłowackimi
poetamiorazartykułypoświęconetwórczościMickiewicza4.
Wpierwszejzprzywołanychpublikacji–tytułemkorespondującejzprzed-
wojennąnLinią”izwydanymw1959rokuzbioremLiniaigwar–Przybośpod-
jąłbardzoistotnąkwestięegalitarnościpoezji.Rozważaniadotyczącepoezji
proletariackiejorazdyskusjaomożliwościpołączeniawysokiegopoziomu
artystycznegozpostulowanąpowszechnościąlirykibudziłyżywyniepokój
byłegoawangardzisty.Autorwierszaotokarzu-poeciePorwanyprzezprzenośnię
(ztomuOburączwydanegow1926roku),wyznawcareligiipracy
5
,przekonany
byłoniebagatelnychmożliwościachintelektualnychiwrażliwościliterac-
kiejludziniewykształconych,wielokrotnieprotestowałprzeciwokreśleniu
nprostyczłowiek”sugerującemu–jegozdaniem–poznawczeiemocjonalne
ograniczenia,uważał,żerozwójjednostkizapewniawyłącznieobcowanieze
sztukąwysoką.Wytworykulturypopularnej–szlagierykabaretoweiradiowe,
miałkiesłuchowiska,audycjetelewizyjneoschematycznejfabuleidzieła
filmowe–oddziałująszkodliwie,tępiąwrodzonąwrażliwośćiogłupiają
społeczeństwo.SynekdochątakichprogramówwpublicystycePrzybosiabył
weekendowyserialradiowyMatysiakowie,wyszydzanyprzezpoetęwOdzie
doturpistów(powstałejw1962roku)iwieluwystąpieniachpublicystycznych.
Wielbicielkulturyludowejisamorodnychtalentówpoetyckichbyłprzeciw-
nikiemkreowaniafałszywegoobrazunzwykłego”życiaorazzdecydowanym
wrogiemstylizacji.Krytykowałpróbynaśladowaniaformijęzykacharaktery-
stycznegodlatwórczościpoetówludowych,piętnowałsztucznośćiwtórność
takiejstrategiipoetyckiejorazprzypisywałjejmłodopolskiekorzenie.Przyboś
szczerzewierzył,żenowyustrójpozwolidowartościowaćkulturęisztukę
ludowąwjejnaturalnej,możliwejjeszczedozapisaniaiuchwyceniapostaci.
Wlatachpowojennychpublikowałwrozlicznychczasopismach,
m.in.wnTwórczości”,nWspółczesności”,nOdgłosach”,nWiatrakach”.Najwię-
cejartykułówPrzybosiapojawiałosięwnNowejKulturze”,nKulturze”,nŻyciu
Literackim”,nPrzeglądzieKulturalnym”inŻyciuWarszawy”(gdzieprzezkilka
3Wszystkietedziałaniamiałymiejscewdrugiejpołowie1944roku.Zob.J.Duk,Kalenda-
rium…,dz.cyt.,s.492.
4
ArtykułNaliniipoetyckiej(nOdrodzenie”1945,nr56/57)zostałprzedrukowanywto-
mieSenspoetycki,Kraków1963,s.304–310;Uczeskichisłowackichpoetów(nOdrodzenie”1946,
nr49)–wtomieLiniaigwar,t.2,Kraków1959,s.41–50;apublikowanewnOdrodzeniu”szkice
oMickiewiczu–wtomieCzytającMickiewicza,Warszawa1950.
5
OkreślenieE.Balcerzanazewstępudotomu:J.Przyboś,Sytuacjeliryczne.Wybórpoezji,
Wrocław1989,s.XIX.
18
