Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pomnikowymświadectwemzbrataniasiędwupokoleńkrytycznychbyłnie-
dawnonumernWiadomościLiterackich”poświęconyJ.Kasprowiczowi
72
.Ten
jedenokazpozostaniezapewnejakotrwałydokumentaberracjiwspółczesnej
krytykipolskiej.Takwysokiegośmietnikafrazeologii,układanegorękami
starychimłodych,odartykułuO.Ortwina73doMillera74,niesposóbznaleźć
wdzisiejszychtrudnychwarunkachwydawniczych.Gorącywstydpaliza
tychhonorowychrupieciarzy,bredzącychokropnym,npercistym”stylem.
Zobaczmy,czymśmiecitaknatchnionyżłóbzsieczką75:nNateniedostępne
wyżyny,naktóredźwignąłsię(Kasprowicz)ponadżlebyigraniewpromien-
ność,gdziewiekuistybytnadśmierciądzierżypanowanie,ciągnąsięzanim
tągóręwziąćnadśmierci,upioryiwidmazpadolnychniw,którymniegdyś
dozgonnąślubowałwierność,przeklinająckażdąmyśl,cobychciałszepnąć
mu,abychoćnachwilęzboczyłzichżałościpełnychdróg”76.Dość!Proszę
pomyśleć:Takiemużlebowatemużłobowi,takiemuworowiplewudzielasię
nagrodyliterackiej!…Proszępomyśleć!
Demaskować!
Walkazzagnojonąfrazesamikrytykąwydajesiętrudemherkulesowym,
pracąprzechodzącąsiłyjednegoczłowieka.Doakcjitejpowinnistanąćwimię
higienytwórczej,winteresierozwojuzdrowejmyślikrytycznejwszyscylu-
dzie,którymmiłyjestsensiścisłośćsądów.Walecznypogromcaszarlatanerii,
KarolIrzykowski,samstajniporomantycznejoczyścićniezdoła,tymmniej,
żecorazczęściejzaczynaulegaćobiegowymsugestiomopiniiwarszawskiej.
GłosSt.I.Witkiewicza,szermierzajedynierzeczowejkrytykiformalnej,ginie
wlesieobskurantyzmuiintrygi.RozumnejegowystąpieniewnComoedii”77
niewywołałodopowiadającegoecha.Rewelacyjna,wmorzublagijakląd
urodzajnaideamiksiążkaTadeuszaPeipera,Noweusta,spotkałasięzprze-
milczeniemsnobówiobgadaniemfrazesowiczów.Trzebasięnawoływać,
dopełniać,solidaryzowaćizgodnąmyśląblagęigłupotę–demaskować.
nZwrotnica”1927,nr11
72nWiadomościLiterackie”1926,nr43.
73O.Ortwin,Uschyłkustulecia,nWiadomościLiterackie”1926,nr43.
74J.N.Miller,Wieczność,spokój,ubóstwo,nWiadomościLiterackie”1926,nr43.
75nWiadomościLiterackie”[przypisautora].
76
Jedynympowołanymdoopatrzeniatychbredniznakiemgraficznymbyłbyp.Miller.
[przypisautora].PrzywołanycytatniezostałzaczerpniętyzkrytykowanegoartykułuMillera,
alenawiązujedopoetykitegotekstu.
77
S.I.Witkiewicz,Oartystycznej…,dz.cyt.Przybośwspominałotymwystąpieniutakże
wartykuleJednorozumnesłowo…,dz.cyt.
60
