Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nakazujeminawoływaćiukazywać,którędywiedziedroganowejpoezji,jakie
jejzałożeniaisposoby,czymświadomiegardziiocowalczy.Jakoświatłotej
drogiwskazuję–NoweustaPeipera.
nGłosLiteracki”1928,nr16
Zestanowiska„Zwrotnicy”107
Tragediąnaszą,poetównZwrotnicy”,jestosamotnieniewkonkretyzowaniu
zagadnieńartystycznychiwodpowiedzialnościzakażdezdanie.Omuleniroz-
lewemgadulstwa,pomniejszenimiarąprzymierzanądoinnych–niedoczeka-
liśmysięsprawiedliwegomierniczegonaszejideologii.Domagamysięprecyzji,
wzrokuprzenikliwego,inteligencjisyntetyzującej,awkołomajaczymglistość,
pomieszaniezagadnieńitapublicystycznakołowaciznaogólnikowości,która
rościsobiepretensjędonmyślicielstwa”.TojużniejestsprawanZwrotnicy”iNo-
wychust–towalkaoetykęmyślenia,toprocesooryginalnośćkulturywPolsce.
OdsamychpoczątkówideenZwrotnicy”musiałysięścieraćzbezprzeko-
naniowympozerstwemfuturystów,zagłuszającychkażdątrafnąmyślhałasem
doraźnegoefekciarstwaikrótkowzrocznejprzesady.Futuryściniespełnili
wnaszejkrytyceroliwentylatorazatęchłejprzeszłości.Zablagowanewielo-
mówstwoMłodejPolskipomnożyliononszalancję,oowonwszystkojednictwo”
paradoksudlaparadoksu.Staramłodopolskafrazeologia,nieposkromiona
rewolucjąfuturystyczną,przetrwałazamętnjednodniówek”itrysnęłanową
metafizyczno-kosmicznąnfolgą”tzw.nmyślicieli”.Dziśdoszłownaszejkry-
tycedotego,żeniesiłaijasnośćargumentów,aledłużyznagawędnopoezji”
stanowiwoczachniektórychoznaczeniukrytyka.
KawalarstwoteoretykifuturystycznejnadwerężyłowPolscewiaręwodpo-
wiedzialnośćzaprzekonaniaartystyczne,azapienionadeklamacjankosmiczna”
pognębiłatęwiarędoreszty.Jakżewierzyćteoretykompoezji,gdyci,zamiast
onowejmetodzietwórczości,mówiąnp.otym,żewpłytkimjestgłębia;jak
uznawaćocenykrytycznetych,którzyzaklinająsięnp.nanwiernośćwobec
przymusupoetyckiego”lubnaniesprawdzalnearchaizmy!…
Watmosferzetakiejwiatrologiiladafałszywapogłoska,pierwszalepsza
plotkazwiewabezśladuidee,któreznaczą,idee,zaktórymistoistanowczość
iprzekonanie.IdeenZwrotnicy”sfałszowanowpotocznejopinii,obniżono,
ipomieszanozpanującąbezideowościąnWiadomościLiterackich”.
107
WpierwodrukuzaznaczonokursywąpoglądywygłaszaneprzezPrzybosiawewcze-
śniejszychpublikacjach.Ponieważjednakzaznaczonewtensposóbsformułowanianiesą
dokładnymicytatami,araczejparafrazamiformułowanychwcześniej(czasemkilkakrotnie)
stanowisk,wniniejszejedycjikursywazostałapominięta.
72
