Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
wprowadzeniedoepideMiologiicHorÓBzakaŹnycH
takżeinnychzdarzeńzwiązanychzezdro-
Relacjamiędzynarażeniemaefektem
wiem,np.poziomuzaszczepieniaposzcze-
niemalnigdyniejestściślespecyfczna.
gólnychgrupwiekowych.
Częstodanyefektmożebyćwywołany
Podstawowymtypembadaniaanalitycz-
przezwieleróżnychczynników
.Bywateż,
negojestbadaniekohortowe,wktórym
żeokreślonyczynniknarażeniazwiększa
porównujesięzapadalnośćwdwóchko-
ryzykopowstaniawieluróżnychefektów
.
hortachoróżnymstopniulubrodzajuna-
Pozatymwielechoróbrozwijasięwwa-
rażenia.Jednakbybyłspełnionywarunek
runkachjednoczesnegodziałaniawielu
porównywalnościtychkohort,osobydo
różnychczynnikównarażenia.Teoriabak-
nichzaklasyfkowanepozanarażeniempo-
teryjnachoróbzakaźnychodwróciłana
winnyróżnićsięmiędzysobąjaknajmniej.
wielelatuwagęodistotnychczynników
Jeżelibadanidobieraniwedługnarażenia
środowiskowychipredyspozycjiosobni-
(ekspozycji),którewystąpiłowsposóbnie-
czychwpływającychnapowstaniechoro-
zależnyodoceniającego,mówisięobada-
by.Nawettakswoistyczynnikzakaźnyjak
niuobserwacyjnym.Natomiastwsytuacji,
Mycobacteriumtuberculosiszakażawieleosób,
gdyekspozycjazostaławywoływanaprzez
którepozostajązdrowe.Osoby,którecho-
badacza,obadaniueksperymentalnym.
rują,majączęstosprzyjającezachorowaniu
Oczywiścieekspozycjawbadaniuekspery-
cechywrodzonelubbardziejpodatne
mentalnymniemożebyćzzałożeniaszko-
wzwiązkuztrwałymlubprzejściowym
dliwadlabadanego.
obniżeniemodporności.
Efektekspozycjiwbadaniukohor-
towymjestmierzonyprzezporównanie
zapadalnościwobukohortach,np.przez
2.4.Badaniaprzyczynowości
odjęcieodzapadalnościwkohorcienara-
wepidemiologii
żonychzapadalnościwkohorcienienara-
żonych.Taróżnicazapadalnościstanowi
Epidemiologianiemożeobejśćsiębez
miaręprzyrostuzapadalnościpodwpły-
określaniaprzyczynpowstawaniachorób,
wemnarażenia.Innymparametremjest
bowiemwiedzatastanowipodstawępro-
stosunekzapadalności,którydostarczain-
flaktykiileczenia.Wszędzietam,gdzie
formacjiotym,ilerazynarażeniezwiększa
jesttomożliwe,działaniaproflaktyczne
zapadalnośćnadanąchorobęlubzwiększa
powinnybyćnakierowanenausuwanie
prawdopodobieństwowystąpieniainnego
przyczynchoróblubprzynajmniejnała-
niżchorobaefektunarażeniabędącego
godzenieichwpływunaorganizmludzki.
przedmiotembadania.Oilestosunekza-
Badania,którepozwalająokreślićprzyczy-
padalnościjestmiarąsiłyzwiązkumiędzy
nychorób,wskazująteżsposobyzapobie-
narażeniemaefektem,toróżnicazapadal-
ganiaichrozwojowi.
nościwskazujenawielkośćzagrożeniada-
Istotnątrudnośćwtympodejściusta-
jącąsięzmierzyćliczbąnowych,zależnych
nowifakt,że,jaktopodkreślonowyżej,
odnarażeniaprzypadkówwpopulacji.Sto-
rzadkowmedycyniestwierdzasięwyraźną
sunekzapadalnościjestokreślanyteżjako
pojedyncząiswoistąprzyczynęchoroby,
stosunekryzykalubryzykowzględne.Na-
araczejsplotróżnychokoliczności.Czyn-
tomiastróżnicazapadalnościbywanazy-
nikiśrodowiskoweiosobnicze,wtymge-
wanainaczejróżnicąryzykalubryzykiem
netyczne,działającoddzielnie,zwyklenie
przypisanym.
wstaniewywołaćefektuchorobowego,