Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
wprowadzeniedoepideMiologiicHorÓBzakaŹnycH
9.Analogiazinnymiznanymiiugrunto-
wanymizależnościamijestnajsłabszym
inajbardziejzawodnymkryterium.
2.5.Nadzórepidemiologiczny
Nadzórepidemiologicznyoznaczasyste-
matycznezbieranie,analizęiinterpretację
danychozachorowaniachlubinnychzda-
rzeniachzwiązanychzezdrowiemwcelu
wykorzystaniaichdoplanowania,wdra-
żaniaiocenydziałańzdziedzinyzdrowia
publicznego.
Początkinadzoruepidemiologicznego
sięgająXVIIwieku.Zjednejstronywy-
wodzisięonzpróbustaleniazagrożeńdla
zdrowianapodstawieprzyczynzgonów
określanychwprowadzonychsystema-
tycznierejestrach,zdrugiejzobowiązku
zgłaszanianowychzachorowańwobawie
przedzawleczeniemdodanegokrajuepi-
demii.Wswejwspółczesnej,alebardzo
jeszczeniedoskonałejformie,nadzórepi-
demiologicznyzostałwprowadzonywAn-
gliiiPrusachwXIXwieku.Odtegoczasu
różnesystemyrozpowszechniłysięwin-
nychkrajach,staleposzerzającrozeznanie
badaczywglobalnejsytuacjiepidemiolo-
gicznej.Obecnieopróczchoróbzakaźnych
nadzoremobjętesąrównieżm.in.choroby
sercainowotwory.Wdziedziniechorób
zakaźnychistotnewzbogacenienadzoru
epidemiologicznegostanowiwłączeniedo
niegozakażeńzwiązanychzopiekąme-
dyczną,czylizakażeńszpitalnych.
Podstawowecelenadzoruepidemiolo-
gicznegoto:
■ocenawielkościproblemudlazdrowia
publicznego;
■przedstawieniehistoriinaturalnejchorób;
■wykrywanieepidemii;
■dokumentowanierozmieszczeniaisze-
rzeniasięchorób;
■stwarzaniewarunkówdobadańepide-
miologicznychilaboratoryjnych;
■monitorowaniezmianwczynnikach
zakaźnych;
■wykrywaniezmianwzachowaniach
prozdrowotnych;
■planowaniedziałańzdziedzinyzdro-
wiapublicznego;
■ocenastanuzdrowiaspołeczeństwa;
■określeniepriorytetówzdrowiapu-
blicznego:stopieńzagrożeniazestro-
nyposzczególnychchorób,miejsca
geografczneszczególnychzagrożeń,
szczególnienarażonegrupyosób;
■ocenaskutecznościdziałańwzakre-
siezdrowiapublicznego,np.efekty
działańwzakresiezwalczaniachorób,
wtymprogramówszczepień;
■badanianaukowe.
Istniejącesystemynadzoruepidemiolo-
gicznegoniezawszesąwstaniesprostać
tymwszystkimwyzwaniom.Podstawowe
atrybutydobregonadzorupidemiologicz-
negoto:
■dużaczułość-znacznyodsetekcho-
róbzgłoszonychzwystępujących
wpopulacji(niskaczułośćjestproble-
memwielusystemów);naostateczną
czułośćnadzoruskładająsięodsetek
osób,którezachorowałynadanącho-
robęizgłosiłysiędolekarza,odsetek
prawidłowych
rozpoznań
choroby
orazodsetekprzypadkówzgłoszo-
nychspośródrozpoznanych;ważne
jestrównieżto,abywśródosóbzgło-
szonychbyłojaknajmniejrozpoznań
danejchorobyuosóbzdrowychlub
chorychnainnąchorobę,czyliprzy-
padkówfałszywiedodatnich;
■punktualność-niezgłaszaniechorób
zopóźnieniem;
■kompletność-zgłoszeniazawierają
wszystkiedanewymaganeprzeznadzór;