Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
CZĘŚĆ1Wprowadzeniedozarządzania
Klasycznepodejście
dozarządzania
Składasięonozdwóch
wyodrębnionych
gałęzi:naukowego
zarządzaniaizarządzania
administracyjnego
(klasycznejteoriiorganizacji).
Klasycznepodejściedozarządzania
WpoczątkachXXw.wstępnekoncepcjeipracewymienionychwyżejorazinnychme-
nedżerówiteoretykówzbiegłysięzpojawieniemsięiewolucjąwielkichprzedsiębiorstw
ipraktykzarządzaniamającychbudzićzainteresowanieiskupićuwagęnasposobie
prowadzeniadziałalnościgospodarczej.Pierwszeważneidee,jakiesiępojawiły,dziś
określasięwspólnąnazwąklasycznegopodejściadozarządzania.Klasycznespojrze-
nienazarządzanieobejmujedwaróżnepodejścia:naukowezarządzanieizarządzanie
administracyjne.
Naukowezarządzanie
Podejściedozarządzania
koncentrującesięna
polepszaniudziałania
poszczególnych
pracowników.
Wydajnośćujawniłasięjakopoważnyproblemgospodarczywciągukilkupierwszychlat
Pozorowaniepracy
XXstulecia.Gospodarkasięrozwijała,kapitałbyłłatwodostępny,alejednocześniebrako-
Pracownicycelowopracują
wałorąkdopracy.Dlategomenedżerowiezaczęliposzukiwaćsposobówefektywniejszego
wtempiewolniejszymod
wykorzystywaniasiłyroboczej.Reagującnatępotrzebę,ekspercizaczęlikoncentrować
możliwego.
sięnasposobachpoprawywynikówosiąganychprzezpojedynczychrobotników.Ichpra-
cadoprowadziładopowstanianaukowegozarządzania.Dopierwszychorędowników
naukowegozarządzaniazaliczamyFederickaW
.Taylora(1856–1915),FrankaGilbretha
(1868–1924),LilianGilbreth(1878–1972),Henry’egoGantta(1861–1919)iHarringtona
Emersona(1853–1931)12.GłównąrolęodgrywałTaylor.
JednązpierwszychposadTaylorabyłapracamajstrawMidvaleSteelCompany
wFiladelfii.WłaśniewMidvaleobserwowałonzjawisko,którenazwałpozorowaniem
pracy,czylicelowymwykonywaniemposzczególnychczynnościwtempiewolniejszym
niżmożliwościkażdegopracownika.Taylorbadałimierzyłczaskażdegoelementupracy
robotnikówstalowni.Ustalił,copowinienwytwarzaćkażdyrobotnik,anastępnieza-
projektowałefektywniejszysposóbwykonywaniaposzczególnychelementówdanego
zadania.Potemwprowadziłakordowysystemwynagrodzeń.Zamiastpłacićtęsamąpła
-
cęwszystkimpracownikom,zacząłzwiększaćpłacętych,którzywykonaliiprzekroczyli
docelowypoziomprodukcjidlaichstanowiska.
PoopuszczeniuMidvaleTaylorpracowałjako
konsultantdlakilkufirm,wtymdlaSimondsRolling
nZtrudemmożnaznaleźćdobregorobot-
nika,którybyniepoświęciłznacznejilości
czasunasprawdzenie,jakwolnomoże
pracować,przekonującjednocześnie
pracodawcę,żepracujewdobrym
tempie”.
MachineCompanyiBethlehemSteel.USimondsa
badałiprzeprojektowywałstanowiskapracy,wprowa-
dziłprzerwywpracywceluzmniejszeniaznużenia,
zastosowałteżakordowysystemwynagrodzeń.Re-
zultatemtychdziałańbyławyższajakośćiwiększa
ilośćprodukcjiorazpoprawamoralepracowników.
WBethlehemSteelTayloropracowywałefektywne
metodyładowaniairozładowywaniawagonówkole-
jowych,azastosowaniejegownioskówituprzyniosło
FREDERiCKW.TAYLOR,PiONiERZARZąDZANiA13
imponującewyniki.Zdobywająctedoświadczenia,
sformułowałpodstawoweidee,którezłożyłysięna
to,conazwanopóźniejnnaukowymzarządzaniem”.
Rysunek2.2przedstawiapodstawowekroki,jakiesugerowałTaylor.Byłprzekonany,
żemenedżerowie,którzybędąsięstosowaćdojegowskazówek,uzyskająpoprawęwydaj-
nościpracyswoichrobotników14.
PraceTaylorawywarływielkiwpływnaprzemysłwStanachZjednoczonych.Stosu-
jącjegozasady,wieleorganizacjiosiągnęłowzrostwydajnościiefektywności.Bylijednak
tacy,którzyumniejszalijegozasługi.Przedstawicielepracownikówdowodzili,żenaukowe
zarządzaniejesttylkonarzędziemsłużącymdozwiększaniaintensywnościpracyposzcze-
gólnychpracownikówizmniejszaniaogólnegozapotrzebowaniafirmnasiłęroboczą.Idee
TaylorabyłyprzedmiotembadańKongresu;przedstawionodowodysugerujące,żesfałszo-
wałonniektórezeswychodkryć15.NiemniejjednakTaylorpozostawiłtrwałyśladwdzia-
łalnościgospodarczej16.
Naukowezarządzanie
