Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
29Nowotworygłowyiszyi
-glossotomiapośrodkowa.Obecnietechnikatajest
zaniechananarzeczpierwotnejRTlubTOR.Przyguzach
rT3leczenieratująceprowadzisięzcięciaprzyłbicowego.
Resekcjaobejmującaoboktkanekustnejczęścigardła
częśćbocznążuchwy,aczęstoteżpołowicząresekcję
języka,wjednymblokuzpreparatemwęzłowymszyi,
wliteraturzeokreślanajestczęstojakooperacjatypucom-
mando.Mimożepotakprzeprowadzonejresekcjimoż-
liwejestpierwotnezamknięciepowstałegoubytku,jestto
postępowanieniespełniająceaktualnychstandardów,
ponieważ–pomijającdużądeformacjętwarzy–uniemoż-
liwiajakąkolwiekrehabilitacjęprotetycznążuchwy.Prefe-
rowanajestrekonstrukcjaubytkużuchwyitkanekmiękkich
bocznejścianygardłaidnajamyustnejmożliwazużyciem
wolnegoprzeszczepuzzespoleniemmikronaczyniowym
zkościstrzałki,łopatki,rzadziejtalerzabiodrowego.
Glossektomiepołączonezlaryngektomiąwykonywane
jakochirurgiaratującadajątakznaczneokaleczenie,że
stawiatopodznakiemzapytaniasenswykonywaniatej
operacjiuchorychstarszychczywzłymstanieogólnym.
Zabiegitemusząbyćbardzostarannieprzedyskutowane
zpacjentemijegozdaniematuznaczeniedecydujące.
Poleczeniuchirurgicznympowikłaniaokołooperacyjne
to:krwawienia,krwiaki,rozejściesięrany,przetoka
chłonnanaszyi,zakażenia(chirurgiawpoluzakażonym).
Przetokiskórno-gardłowelubzwężeniadrogipokarmowej
sąnajczęściejspowodowaneniedoszacowaniemguza,
niewystarczającymdostępemoperacyjnymibrakiem
odpowiedniejrekonstrukcji,następstwempóźnymmoże
byćdysfagia.Zaburzeniapołykaniaprzynadmiernym
wydzielaniuślinyijejaspiracjidająpowikłaniapłucne.
Funkcjonalnenastępstwaodległeobejmujązaburzenia
połykania:braktransportuustnego,zaburzeniaruchomo-
ścitrzonuinasadyjęzyka,zaleganiepokarmuwjamieust-
nejorazzaburzeniafazygardłowej,zaleganiekęsa
pokarmowego,koniecznośćpowtarzaniaruchówpołyka-
niaizaciekśródpołykowy.
Powikłaniaporadioterapiiiradiochemioterapiisąrów-
niepoważnejakpoleczeniuchirurgicznym.Ostrystan
zapalnybłonyśluzowejgardłanarastawmiaręzwięk-
szaniasumarycznejdawkiradioterapii,powodujeto
zaburzeniapołykaniaiprowadzidoupośledzeniastanu
ogólnego.Pacjentwymagawówczasnawodnienia,suple-
mentacjiskładnikówodżywczych,podaniaantybiotyku,
lekówprzeciwbólowychipreparatówmiejscowoosłania-
jącychbłonęśluzowąjamyustnejigardła,awstanach
skrajnychzałożeniadrenuprzełykowegolubgastrostomii
przezskórnej.Objęcienapromienianiemdrobnychgruczo-
łówślinowychbłonyśluzowejprowadzidokserostomii.
Najpoważniejszympowikłaniemjestradionekroza(osteo-
radionekrozażuchwy)orazwłóknienie,bliznowacenie
izwężenianaturalnychcieśni(gardło,okolicawejściado
krtani,przełyk).
Podsumowując,leczenienowotworówwtejlokalizacji
powodujetrwałenastępstwa:widoczneoszpecenia,bli-
zny,ubytkiuzębienia,upośledzeniestanuogólnego
idobrostanupsychicznegopoprzeztrudnościwgrupo-
wymspożywaniuposiłkówiswobodnymkomunikowaniu
sięzotoczeniem,ogólnepoczuciedyskomfortudotyczy
50%ozdrowieńców.Odpowiedniodobranemetody
rekonstrukcjipotrafązłagodzićczynnościoweskutki
resekcji,alekluczowajestdługaiżmudnarehabilitacja–
jejskutecznośćzależyodścisłejwspółpracypomiędzychi-
rurgiem,logopedą,ortodontą,dietetykiem,personelem
pielęgniarskim,fzjoterapeutąibliskimipacjenta.
Rokowanie
Wynikiodległeleczeniarakaustnejczęścigardłasąpoda-
wanenaogółwmałychseriachiwahająsięwznacznych
granicach.Braktureprezentatywnychpolskichdanych.
PodawaneprzezAJCC(AmericanJoinCommitteeonCan-
cer)5-letnieprzeżycia,zależneodchoroby,zamykająsię
wprzedziale50–60%wIiIIstopniuzaawansowaniakli-
nicznego,40–50%wIIIstopniuiokoło30%wIVstopniu
zaawansowania.Odległaocenajakościżyciatychchorych,
zależnaodzastosowanegoleczenia,czekajeszczenaszer-
szeopracowania,zwłaszczagdycorazszerzejzaczynabyć
tustosowanastrategia„zachowaniaorganu”.
Rakpodniebieniamiękkiego
Elementyanatomiiistotnedlachirurgii
Naciekopunkciewyjściawobrębiebłonyśluzowejzaj-
mujetkankimiękkiepodniebienia.Wrazzrozwojemmoże
bocznienaciekaćzwieraczgórnygardła,migdałekpodnie-
biennyibocznąścianęgardła.Przypenetracjikugórzeiku
tyłowiprzechodzidoczęścinosowejgardła,obejmuje
podniebienietwarde.Jeżeliprzekroczybocznąścianęgar-
dła,tonaciekamięsieńskrzydłowyprzyśrodkowyiwnika
doprzestrzeniprzygardłowej.
Obrazkliniczny;diagnostyka;diagnostykaróżnicowa
Możewystępowaćwliniiśrodkowej(rakjęzyczka)lub
bocznieodliniipośrodkowej,napograniczupodniebie-
niamiękkiegoiłukupodniebienno-językowego,najczę-
ściejnapowierzchniustnej.Przybieraobrazowrzodzenia
onierównychbrzegach,pokrytegopseudoziarniną,arza-
dziejubytkubłonyśluzowej,któregoskrajnymobjawem
możebyćamputacjajęzyczkaifragmentówpodnie-
bienia.Niektórezmianysąrelatywniepowierzchowne,
alebardzorozległe,nierównynaciekpełznieodjednej
484
