Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
29
MałgorzataWierzbicka,StanisławBień
NOWOTWORYGŁOWYISZYI
Leczeniechirurgicznenowotworówwargi
Epidemiologia
Nowotworyzłośliwewargi(C00),klasyfkowanewsyste-
mieTNMjakojednazlokalizacjinowotworówjamyustnej,
sąnajczęstsząlokalizacjąwtejgrupienarządowej(30,8%).
Wśródchorychnarakawargidominująmężczyźni(K:M
=1:3),anajliczniejszągrupęwiekowąstanowiąchorzy
powyżej65.rokużycia.WPolscew2015r.zarejestrowano
412zachorowaniai172zgonyzpowodurakawargi,co
stanowiłoodpowiednio0,25%i0,17%wogólnejliczbie
zachorowańizgonów.
Etiologiaiczynnikiryzyka.
Histopatologia
Ponad90%złośliwychnowotworówwargistanowirak
płaskonabłonkowy(carcinomaplanoepitheliale,SCC–
squamouscellcarcinoma).Wymienianynadrugimmiejscu
rakpodstawnokomórkowy(BCC–basalcellcarcinoma)to
najczęściejprzejścierakaskórynaczerwieńwargi.Inne,
kazuistycznieopisywanenowotworyzłośliwewobrębie
wargito:rzadkieformyrakapłaskonabłonkowego,czer-
niak,rakizdrobnychgruczołówślinowychizłośliwe
nowotworyztkankichłonnej.Wśródczynnikówetiolo-
gicznychobokpromieniowaniaUV,paleniatytoniuinad-
używaniaalkoholuwymieniasięprzewlekłezakażenie
wirusemopryszczki,brodawczakaludzkiego(HPV)icho-
robyprowadzącedoimmunosupresji.Klasyfkacjanabłon-
kowejtransformacji,stanowiącejetappoprzedzający
rozwójraka,jestidentycznadlacałegogórnegoodcinka
drogioddechowejipokarmowej(patrz:Leczeniechirur-
gicznerakakrtani).Rakwargigórnejikątaustrokuje
gorzejniżrakwargidolnejwanalogicznychstopniach
zaawansowaniamiejscowego.
Obrazkliniczny.Diagnostyka.
Diagnostykaróżnicowa
Rakwargi,mimożetrudnydoprzeoczeniazarównodla
pacjenta,jakidlajegootoczenia,częstojestdiagnozowany
ileczonywstanieznacznegozaawansowaniaklinicznego.
Wolnopowiększającysię,niebolesnystrup,krwawiącepęk-
nięcie,owrzodzenieczyjedyniezgrubieniezezłuszczają-
cymsięnaskórkiemdługoniestanowiądlapacjenta
motywacjidopodjęcialeczenia,a–cogorsze–często
bagatelizowane
są
również
przez
lekarza.
Pacjenci
zzaawansowanymrakiemwargitoczęstoludziewwieku
podeszłym,wzłymstanieogólnym,z„marginesu”socjalno-
-ekonomicznego.Bólwprzypadkurakawargiświadczy
onaciekaniukościbądźozapaleniuwowrzodzeniunowo-
tworowym.Woczywistychklinicznieprzypadkachweryf-
kacjarakanapodstawiebiopsjimożebyćzastąpiona
wycięciemleczniczym(wedługobowiązującychzasad)
izbadaniemcałościpreparatu.Podobnie,wrozległejleuko-
plakiipodejrzanejotransformacjęwraka,koniecznemoże
byćwycięcieihistologianabłonkaczerwieniwargowejna
całejdługości(wermilionektomia).Wszędzietam,gdzie
planowanejestszerokiewycięcieirekonstrukcja,wstępna
biopsjapowinnabyćstandardem.
Przyklasycznejoceniepalpacyjnejwęzłówchłonnych
szyikoniecznejestdodatkowooburęczneobmacywanie
(odstronydnajamyustnejiszyi)okolicypodbródkowej
ipodżuchwowej.Wkażdymprzypadku,równieżT1,stan-
dardemjestbadanieobrazowewęzłówchłonnychszyi
iewentualnabiopsjaaspiracyjnacienkoigłowa(BAC)pod
kontroląUSG.Wprzypadkachrakawargigórnejikątaust
obokwęzłówI,IIiIIIregionunależyrównieżocenićwęzły
przyuszniczepowierzchowne(przedmałżowinoweipod-
małżowinowe),przyuszniczegłębokieipoliczkowe.Wery-
fkacjaBACjestkonieczna,ponieważod1⁄
3
do2⁄
3
to
odczynowewęzłyzapalne.Wkażdymstopniuzaawanso-
wania>T1standardemjestbadanieobrazowe,np.TKze
środkiemkontrastowym,zeszczególnymuwzględnieniem
naciekaniaokostnejlubkościżuchwy.Wpostępowaniu
455
