Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
HISTOLOGIA
nieńuszkodzeńorazwymianyzużytejbło-
kowejjestzwyklegalaktoza,aostatnią
ny
,atakżeszybkiegoprzemieszczaniasię
kwasneuraminowy(nazwageneryczna
cząsteczeklipidówwjejpłaszczyźnie.
kwassialowy).
Białkabłony.Wbłonielipidowejznaj-
dujesięwielecząsteczekbiałkatworzących
Błonakonwencjonalna.
częstokompleksy
mogąprzechodzićjedno-lubwielokrotnie
.Helisyotychbiałek
Tratwyikaweole
przezszerokośćbłony
.Sątobiałkatrans-
Wszystkiebłonykomórkiskładająsię
błonowe.Końcecząsteczektychbiałek
zdwuwarstwylipidowej,którejgłównymi
znajdująsiępozewnętrznejiwewnętrznej
składnikamisąfosfolipidy,cholesterol
stroniebłony
.Końcezewnętrzneczęsto
iglikolipidy.Częśćpowierzchnibłonyko-
wiążąsięzoligosacharydami,wytwarzając
mórkowejmatypowąbudowę(ryciny3.1,
glikoproteiny.
3.2)inazywanajestbłonąkonwencjonal-
nieważsą:
•receptorami,któremogąwiązaćczą-
•białkamikanałowymi,przezktórych
Białkabłonypełniąważnefunkcje,po-
steczkisygnałowe,np.hormony
ny
,składnikipożywieniaiinne,
,cytoki-
ną.Wtejbłonieznajdująsięjednakliczne
wyspymająceinnąstrukturęmolekularną
niżbłonakonwencjonalna.Wyspytakie
nazywanesątratwamibłony.Częstotra-
twytworzą50–100nmzagłębienianazy-
wanekaweolami(rycina3.2).
kanałymogąprzepływaćjonynieorga-
niczneicząsteczki,
Strukturatratwikaweoli
•białkamienzymatycznymi,
•białkamistrukturalnymibłonytwo-
Tratwyikaweolewystępująwbłoniepra-
wiewszystkichkomórek,aichłącznapo-
rzącymijejszkielet.
wierzchniamożedochodzićdo50%całko-
Wielebiałekzwiązanychzbłonami
witejpowierzchnibłonykomórki.Niema
ulegauprzedniejlipidacji,tj.wiążesię
ichjednakwbłonachlimfocytów,erytrocy-
z1lub2łańcuchamiwęglowodorowymi
tówikomóreknerwowych.Budowamole-
kwasów
tłuszczowych:
palmitynowego,
kularnabłonytratwikaweoliróżnisięod
mirystynowego,grupamiprenylowymilub
budowybłonkonwencjonalnych.Znajduje
fosfatydyloinozytolem.Tymiłańcuchami
siętutajwięcejcholesteroluniżwbłonie
białkazakotwiczająsięwlipidowychbło-
konwencjonalnej.
Szczególnym
składni-
nach,abiałkowefragmentyichcząsteczek
kiemzewnętrznejpowierzchnitychbłon
znajdująsiępozewnętrznejlubwewnętrz-
jestglikozylofosfatydyloinozytol(GPI),
nejstroniebłon.Takiebiałkabiorąudział
którymożewiązaćbiałka.CząsteczkaGPI
wprzekazywaniusygnałówprzezbłony
składasięzwęglowodanu–inozytoluoraz
(np.białkoG),wpobieraniuskładników
dwóchłańcuchówkwasupalmitynowe-
odżywczych,wadhezji(przyleganiu)do
go,którymiGPIzakotwiczasięwbłonie.
innychkomóreklubistotymiędzykomór-
Trzywęgleinozytolumogąbyćfosforylo-
kowej.Równieżbiałkabłonyszybkoprze-
wanewróżnychkombinacjach,costwarza
mieszczająsięwjejpłaszczyźnieiwykonu-
różnorodnośćkodudlawiązaniabiałek.
jąruchywirowe.Mogąsięrównieżskupiać
Dlategowwewnętrznejpowierzchnibłon
naniewielkiejpowierzchnibłony
,tworząc
tratwikaweolizakotwiczająsięlicznebiał-
czapeczki.Wspólniezbiałkamizaadsorbo-
ka,awśródnichbiałkowekinazyrodzi-
wanymiisacharydamitworzązewnętrzną
nySRC(sarcoma),białkaGiinnebiorące
warstwęnapowierzchnikomórki,zwaną
udziałwprzekazywaniusygnałów.Wbło-
glikokaliksem.Przedostatniącząsteczką
nachtratwikaweoliznajdująsiętakże
łańcuchówpolisacharydówbłonykomór-
licznereceptory,np.dlabiałekGicyto-
