Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KOMÓRKA
31
Aspektlekarski
Zaburzeniaubikwitynacjiprowadządowieluchorób.Poliubikwitynacjanadmiernejliczbybiałek
supresorowychproliferacjikomórkowej(np.białkap53,patrzs.101)prowadzidonowotwo-
rzenia.Równieżwielepatogenów(drobnoustrojówchorobotwórczychlubichtoksyn)może
modyfikowaćubikwitynację.Toksynawąglikapobudzaubikwitynacjęswojegoreceptorawbło-
niekomórkowej,coprzyspieszaendocytozętoksynyijejdestrukcyjnedziałanie.Wielewirusów
powniknięciudokomórkipotrafikodowaćenzymyubikwitynujące,coprowadzidoniszczenia
wproteasomachilizosomachwłasnychbiałekodpornościowych,któresąprodukowaneprze-
ciwkotymwirusom.Ponadtonadmiernaubikwitynacjabiałek–składnikówpompNa+prowadzi
doichnadmiernegoniszczeniaprzezproteasomyilizosomy.Wkonsekwencjipowstajeniebez-
pieczne,utrzymującesięnadciśnieniekrwidająceobjawyzespołuLiddle’a.
Endocytozaprzezbłonętratw
ikaweoli
ki.Pęcherzykitesąkierowaneprzezrodzaj
endosomówwczesnych,czylikaweosomy,
doaparatuGolgiego,siateczkiśródplazma-
Odbywasięprzyudzialereceptorówbło-
tycznejlubinnejpowierzchnikomórki
nowych,jednakgłównymibiałkamiwytwa-
(transcytoza),zpominięciemendosomów
rzającymiwgłębieniepokrytesąkaweoli-
ilizosomów.Transportowanecząsteczki
ny,anieklatryna.Równieżlosymateriału
pozostająnietknięte.Tensposóbtranspor-
endocytowanegoprzezbłonętratwikawe-
tuwykorzystujączęstodrobnoustroje,np.
olisąinneniżlosymateriałuendocytowa-
HIV
,prątkigruźlicyoraztoksynybakteryj-
negoprzezbłonękonwencjonalną.
ne,np.toksynacholery.
Losymateriałuendocytowanego.Ze
Odmianyendocytozy
względunalosymateriałuendocytowane-
gorozróżniasiędwagłównerodzajeendo-
Odmianąendocytozyjestpotocytoza.Jest
cytozy:
totransportdocytosolukomórkimałych
•endocytozęprzezkonwencjonalnąbło-
cząsteczek,którewiążąsięzreceptorami
nę,
błony
.Wpowstałychpęcherzykachobni-
•endocytozęprzezbłonękaweoliitratw.
żasiępH,copowodujeichdysocjacjęod
receptorów,anastępnieprzenikaniedocy-
Wwynikuendocytozyprzezkonwen-
tosolu.
cjonalnąbłonępowstająpęcherzykicyto-
Fagocytozajestodmianąendocytozy
,
plazmatycznezudziałembiałek–klatryny
zapomocąktórejdokomórkisątranspor-
iinnych,zawierającetransportowanema-
towanedużecząstki,np.bakterie(rycina
krocząsteczki.Pęcherzykitekierowanesą
3.8,patrztakżes.161).Komórkifagocy-
przezendosomywczesnedoendosomów
tującenazywanesąfagocytami,awich
późnychlubfuzujązlizosomami(rycina
cytoplazmiemożnaczęstoznaleźćpęche-
3.7,3.8).Wynikiemtakiejfuzjijesttra-
rzyki–ziarenkanazywanefagosomami,
wienietransportowanychmakrocząsteczek
którezawierająsfagocytowanymateriał
przezenzymylizosomów.
(rycina7.9).
Wwynikuendocytozyprzezbłonę
Fagocytozacząstekspozakomórkinazy-
kaweoli/tratwpowstająpęcherzykicyto-
wasięheterofagocytozą,asfagocytowany
plazmatycznezudziałembiałek–kaweolin
materiałznajdujesięwpęcherzykachnazy-
zawierającetransportowanemakrocząstecz-
wanychheterofagosomami.
