Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KOMÓRKA
51
istotymiędzykomórkowejzfilamentami
plazmatycznychijądrze.Połączonenicią
aktynowymicytoszkieletu.Umożliwiato
mRNAmogątworzyćgrupyzwanepo-
przekazywaniesygnałówzkomórkiido
lirybosomamilubpolisomami.Wiążą
niej.Zzewnętrznymifragmentamicząste-
barwnikizasadoweidlategocytoplazma
czeksyndekanuwiążąsiętakżeglikozami-
komórekzawierającadużorybosomówjest
noglikany(GAG),np.siarczanheparanu,
zasadochłonna.
którewspólniezinnymicząsteczkamipo-
Rybosom
jest
wieloenzymatycznym
wierzchniwytwarzająglikokaliks.
kompleksem,owymiarach20×30nm,
składającymsięz4cząsteczekrRNAipo-
nad70cząsteczekbiałka,ajegoprekurso-
Cytosol
rysąprodukowanewjąderku(patrztakże
s.95).Rybosomskładasięzdwóchpodjed-
Cytosol,czylimacierzcytoplazmy
,jestjej
nostek:40Si60S(S–współczynniksedy-
bezpostaciowączęścią,wktórejdokonuje
mentacjiokreślającyszybkośćosadzaniasię
sięwiększośćreakcjichemicznychpośred-
wczasiewirowania)imadwarowki:jeden
niegometabolizmukomórki.Cytosolzaj-
dlasyntetyzowanegopeptydu,drugizaś
mujeokoło55%całejobjętościkomórki
dlamRNA,atakżedwamiejscawiązania:
izawierasetkienzymówkatalizujących
tRNA+aminokwas–miejsceP(peptydy-
reakcjeglikolizy
,glikoneogenezy
,syntezy
lowe)imiejsceA(aminoacylowe)(rycina
nukleotydów,aminokwasów,cukrów,kwa-
3.12).
sówtłuszczowychiinnych.Zawieratakże
Syntezapeptydu/polipeptyduprze-
substratyiproduktytychreakcji.Około
biegaw3etapach–inicjacji,wydłużania
20%masycytosolustanowiąbiałka,co
peptyduiterminacji.
sprawia,żemaoncharakterżelu/zoluota-
czającegoipodtrzymującegoupostaciowio-
•Inicjacjasyntezyzaczynasięodmody-
ne(widocznepodmikroskopem)składniki
fikacjipodjednostki40Srybosomuprzez
cytoplazmy
.Cytosolmawewnętrznąor-
białkaeIF,coumożliwiazwiązaniecza-
ganizację,którasprawia,żejegoskładni-
peczkimetylacyjnejkońca5’mRNA
kiotaczająceróżnestrukturycytoplazmy
ztąpodjednostką.tRNA+aminokwas
sąróżne.Wcytosoluznajdująsiętakże
odpowiadającypierwszemukodonowi
enzymatycznekompleksybiałkowe–pro-
wiążesięzbiałkamiIFiGTP(źródło
teasomy(patrzs.63).Niektóreprodukty
energii),tworząckompleks,któryłą-
metabolizmupowstającewcytosolujako
czyantykodontRNAzodpowiednim
rezerwaenergii,np.tłuszczeobojętneczy
kodonemmRNA.Dopieropouwolnie-
glikogen,sąrównieżwcytosolumagazyno-
niubiałekIFpodjednostka40Swiąże
wanewpostacikroplilubziarenwidocz-
sięzpodjednostką60S,wytwarzając
nychprzezmikroskop.Takiestrukturycy-
pełnyrybosom80S.WjegomiejscuP
tosolunosząnazwęwtrętów.Wcytosolu
związanyjestinicjującytRNA+ami-
zachodzitakżebiosyntezabiałek,głównie
nokwas(najczęściejmetioninakodowa-
białekenzymatycznychkatalizującychre-
naprzeztripletnukleotydówmRNA–
akcjepośredniegometabolizmuzudziałem
AUG).
rybosomówlubpolisomów.
•Wydłużaniepeptydu.ZmiejscemA
wiążesięnastępnacząsteczkatRNA
+aminokwas.Rybosomprzesuwasię
Rybosomyisyntezabiałek
wkierunku5’→3’wzdłużmRNA,aż
antykodontRNAnatrafinawłaściwy
Rybosomywystępująjakowolneziarna
tripletnukleotydówkodonu.Zapomocą
wcytosolu,niektórychstrukturachcyto-
enzymupeptydylotransferazy
,którajest