Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
HISTOLOGIA
jątrójwymiarowobiałka.Importbiałekdo
Krótkożyjącecząsteczkisygnałowe
peroksysomówodbywasięzapomocąpo-
mogąoddziaływaćtylkonakomórkileżące
nad20białeknazywanychperoksynami.
wpobliżu,atenrodzajichrozprzestrzenia-
nianazywasięparakrynią.
Niekiedycząsteczkisygnałoweuwalnia-
Przekazywaniesygnałów
neprzezkomórkęwiążąsięzreceptorami
napowierzchnitejsamejlubtakiejsamej
przezbłonę
komórki,aktywującjąwtensposób.Ten
rodzajdziałaniacząsteczeksygnałowych
Małecząsteczki,szczególniehydrofobowe,
nazywasięautokrynią(rycina3.9).
mogąprzenikaćprzezbłonękomórkową.
Zewzględunalipidowąbudowębłony
Jednakwiększośćdużychcząsteczekhydro-
komórkowejmogąprzezniąswobodnie
filnychposiadającychładunekelektryczny
przenikaćmałecząsteczkisygnałowe.Do
nieprzenikaprzezbłonę.Podobnienie
takichcząsteczeknależąmałocząsteczkowe
przenikająprzezbłonęjonynieorganicz-
hormony
,np.tyroksynalubhydrofobowe
ne,np.Na+,K+,Ca2+.Jonymogąjednak
hormonysteroidowe,atakżegazy
.
przenikaćprzezbłonę,wykorzystującspe-
Większośćdużychhydrofilnychczą-
cjalnebiałkatransbłonowemającekanały
steczeksygnałowychnoszącychładunek
hydrofilne.Pozatymwielecząsteczeksy-
elektryczny(wielkocząsteczkoweipepty-
gnałowychopuszczakomórkęnadrodze
dowehormony
,wielecytokinitp.)niemoże
egzocytozy
.
przenikaćdokomórkiprzezbłonę.Dlatego
Niektóreuwalnianecząsteczkiijony
teżtakiecząsteczkiprzekazująsygnałdo
jednychkomórekprzenosząsygnałydo
komórekwedługspecjalnegomechanizmu
innychkomórek.Niekiedymiędzykomór-
zapośrednictwembiałekbłonowych
kamilubkomórkąaistotąmiędzykomór-
lubniekiedyglikolipidów.Wpodobnyspo-
kowąpowstajebezpośredniepołączenie
sóbprzekazywanesądokomórkisygnały
inastępnieprzekazaniesygnałuwten
świetlneiakustyczne.Komórkiprzyjmu-
sposób.
jącesygnałmogąnańreagowaćwedług
mechanizmuujemnegolubdodatniego
InformatoryIrzędu
sprzężeniazwrotnego.
Cząsteczkichemiczneprzekazującesygnał
Białkabłonowenależądotrzechkate-
nazywanesącząsteczkamisygnałowymi,
gorii:
informatoramiIrzędulubinformato-
•białka(glikoproteiny)receptorowe,
ramipierwotnymi.Mogąnimibyćpro-
•białkaprzekaźnikowe,
duktykomórek–hormony
,cytokinylub
•białkaefektorowe–białkakanałowe
neurotransmitery
,orazwielecząsteczekpo-
lubenzymatyczne(niekiedybiałkare-
chodzącychspozaorganizmu,np.składniki
ceptorowesąjednocześniebiałkamika-
pożywienia.Sygnałamimogąbyćtakżefale
nałowymi).
świetlneorazfaleakustyczne.Cząsteczki
sygnałowewytwarzanesąprzezwielero-
Jednymzważniejszychsposobówregu-
dzajówkomórek,przedewszystkimprzez
lacjiaktywnościbiałekbłonowych,szcze-
komórkigruczołowe.
gólniebiałekreceptorowychiprzekaź-
Uwolnionezkomórkicząsteczkisygna-
nikowych,jestichmonoubikwitynacja
łowemogąprzenikaćdokrwi,azniąsą
iniekiedypoliubikwitynacjaorazendo-
rozprowadzanepocałymorganizmie.Ten
cytoza,czyliinternalizacja.Ubikwityna-
rodzajrozprzestrzenianiacząsteczeksygna-
cjaprzesądzaolosiebiałek,kierującjena
łowychnazywasięhemokrynią.
różnedrogireakcjikomórek.Wwyniku
