Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
HISTOLOGIA
•Ca2+mogąbyćuwalnianedocytosolu
biologiczniezwiązki–informatoryIrzędu,
komórekidziałaćnanieprzezdłuższy
czyliinformatorypierwotne,orazinforma-
czas.Prowadzitowtedydoskurczumięś-
toryIIrzędu,czyliinformatorywtórne.
nigładkich,skurczumięśnipoprzecznie
Związkitemogąuwalniaćsięzbłondo
prążkowanych,regulacjimetabolizmu
otoczeniakomórkilubcytoplazmyalbo
komórekwątrobowych,pobudzeniado
pozostawaćwbłonach.Odróżniasiętrzy
proliferacjikomórkowejorazzapłodnie-
rodzinytychzwiązków:
•Ca2+występującewdużychstężeniach
wcytosoluiprzenikającedosąsiednich
komórekregulująm.in.gojeniesięran,
•eikosanoidy
•lizofosfolipidy
•pochodnefosfatydyloinozytolu.
,
,
niaoocytuIIrzęduprzezplemnik.
ruchyrzęsek,funkcjekomórekglejo-
wych,przepływżółci,wydzielanieinsu-
Eikosanoidy
liny
,syntezętlenkuazotu(NO).
•Naprzemiennywzrostispadekstężenia
Eikosanoidy(gr.eicosa–dwadzieścia,ich
Ca2+wkomórkachnosinazwęoscylacji
cząsteczkizawierają20atomówwęgla).
iprowadzidoskurczów/rozkurczówser-
Sąważnymihormonamiklasyfikowanymi
ca,atakżeruchówperystaltycznych.
jakoprostaglandyny,leukotrienyilipok-
•SzczególniedużestężeniaCa2+wcy-
syny.
tosoluimitochondriachprowadządo
Wwynikupobudzeniakomórek,wnor-
śmiercikomórek.
malnychichreakcjachlubpoichuszko-
dzeniuprowadzącymdozapalenia,fosfo-
lipazaA
2(PLA
2)–enzymhydrolityczny
Aspektlekarski
cytosolu–przemieszczasięiwiążezbło-
namisiateczkiśródplazmatycznej,aparatu
ZmianaprzepływuCa2+docytosolu,zwłasz-
Golgiegolubjądrowymi.TutajPLA
2od-
czakomórekmięśnigładkichtętnicimięśnia
cinaodfosfatydylocholinybłony20-wę-
sercowego,dokonywanajestczęstowprak-
glowykwastłuszczowynazywanykwa-
tycelekarskiej.Szerokostosowanesąnp.
semarachidonowym(AA).Ważnąrolę
blokerywapnia,tj.lekizamykającebiałka
wmetabolizmieAAodgrywaconajmniej
kanałowedlaCa2+wbłoniekomórkowej
14rodzajówcytochromówP450siateczki
ibłoniesiateczkiśródplazmatycznejgładkiej.
śródplazmatycznejgładkiej(patrztakże
Efektemstosowaniatakichlekówjestspadek
s.53).Wytwarzająoneponad102metabo-
stężeniaCa2+wcytosolu,awkonsekwen-
lityAA.Wielerodzajówbakteriiwytwarza
cjirozkurczmiocytówgładkichściantętnic
PLA
2,rozkładającfosfolipidybłonidezor-
iobniżenieciśnieniakrwiorazzmianafunkcji
ganizującichfunkcjonowanie.
kardiomiocytów.
Prostaglandyny(PG).PowstajązAA
wbłonachsiateczkiśródplazmatycznej,
aparatuGolgiegoijądrawiększościko-
mórekpodwpływemenzymu–cyklook-
sygenazy(COX)występującejwdwóch
Biologicznieczynnezwiązki
formachjakoCOX1iCOX2.COX1dzia-
ławwarunkachnormalnych,natomiast
uwalnianezbłon
COX2pojawiasięwwarunkachzapalenia.
Istniejeokoło20rodzajówPGoznacza-
Fosfolipidybłonróżnychkomórekorgani-
nychliteramiA,B,D,E,F
,G,H,Iicyfrą
zmumogąulegaćprzekształceniomche-
2(oznaczatoliczbęwiązańnienasyconych
micznym,wwynikuczegopowstajączynne
wcząsteczcePG).