Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kieikonkursyrecytatorskie
81
.Wolnyruchmowytwórczej–takPrzybośnazwał
fascynującegozjawisko–byłdlaniegonietylkopowszechnymrecytowaniem
poezji,aleiszkołąjejinterpretacji,siłąsprzyjającąupowszechnianiuznajo-
mościliteraturywśródniewykształconychmas.Powszechnewierszomówienie,
porywającerecytacjewygłaszaneprzezrobotnikównacodzieńpracujących
wfabrykach,wydajesiępoeciespecyfikąkrajusocjalistycznego:
NaZachodzieotakimmasowympędziedomówieniawierszyniemożnanawet
marzyć.Poezjastajesiętamcorazbardziejciasnądziedzinąspecjalistów,samych
poetóworazichkomentatorównakatedrachuniwersyteckich.Zrównanazostała
podwzględemszerokościoddziaływanianażycieduchowemasznowymikie-
runkamifilozoficznymi.WAmerycenp.wybitnipoecibywająmianowaniprofe-
soramiliteratury.Poezjastajesięwyłączniendocta”narównizbardzospecjalnymi
dociekaniamifilozoficznymi82.
Troskaoobecnośćpoezjiwżyciuipowszechnydostępdoliteraturyprze-
jawiasięrównieżwkomentarzachPrzybosiaodnośniedoreformowanych
programówszkolnych.Poetauważał,żeludzie,którzydopierorozpoczynają
obcowaniezliteraturą–dzieci,młodzieższkolnaczyrzesze,mającedopiero
wlatachpowojennychpełnydostępdooświaty–powinnypoznawaćutwory
wybitne,abyniezatracićwrodzonejwrażliwościestetycznej.Doświadczając
radościpóźnegoojcostwa,Przyboś–dawnynauczycielgimnazjalny–inte-
resowałsiętwórczościądladzieciorazuważnieśledziłzmianywprogramie
nauczaniajęzykapolskiego,wywołanem.in.reformąmodeluedukacji,wy-
dłużeniemdoośmiulatszkołypodstawowejiupowszechnieniemwykształ-
ceniaśredniego83.Kolejneprojektywniewielkimstopniuuwzględniałyopi-
niepolonistów,opierałysięprzedewszystkimnamodyfikacjachmateriału
nauczania,którystanowiłswoistąpochodnąkomponentuideologicznego
iprzedmiotowego
84
.Poetauważnieprzeglądałpodręczniki,wskazywałich
słabości,krytykowałdobórutworówpoetyckich,piętnowałtekstysłabe,zgrzy-
tliwe,trudnewgłośnejlekturze,począwszyodwierszykówwelementarzu
poutworyzpodręcznikadlaklasyósmej85.
81OfestiwalupoezjiPrzybośpisałwartykuleFestiwalmłodejpoezjiwPoznaniu(nPrzegląd
Kulturalny”1959,nr49),okonkursachrecytatorskichm.in.wartykuleWolnyruchmowytwórczej
(nWiatraki”1963,nr13).Przedrukowanewniniejszymtomie.
82
J.Przyboś,Masowewierszomówienie,nWiatraki”1962,nr18.Przedrukowanywniniejszym
tomie.
83Namocyustawyzlipca1961rokureformawprowadzanabyłaod1962rokuwklasie
czwartej.Pierwszaklasaósmakończyłacyklwrokuszkolnym1966/67.
84
Zob.M.Sienko,Polonistykaszkolnawgorsecieideologii.Dyskusjewokółwychowanialiterackiego
wlatach1944-1989,Kraków2002.
85J.Przyboś,Uwagioprojekcieprogramunauczaniajęzykapolskiego,nProfile”1971,nr9.Prze-
drukowanywniniejszymtomie.
36
