Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
LIN28AkodujebiałkoLIN28A,którełączysię
zmiRNAipełnifunkcjęnegatywnegoregulatorapost-
transkrypcyjnegorodzinymiRNAlet-7,któradziałałącz-
niejakogenysupresorowenowotworów.Zwiększona
ekspresjaLIN28Ahamujeróżnicowanieiwkonsekwencji
prowadzidonagromadzeniaprotoonkogenówMYC(N),
RAS,CDK6iHMGA2.EkspresjaLIN28Azachodziwprymi-
tywnychguzachneuronalnych,przedewszystkimwcy-
toplazmie.LIN28Aniewystępujewżadnychdojrzałych
komórkach.Wykrywasięgozapomocąmetodznakowa-
niaimmunohistochemicznegowpodgrupieprymityw-
nychguzówOUN,takichjakETMR(embryonaltumours
withmulti-layeredrosettes)iwewnątrzgałkowynabłoniak
rdzeniakowy.Sugerujesię,żeintensywnośćznakowania
możewskazywaćnastopieńzłośliwościguzawewnątrz-
gałkowego[26].
SIATKÓWCZAK(retinoblastoma)
Siatkówczak(retinoblastoma,RB)tonowotwórzłośliwy
siatkówkineurosensorycznejwystępującyumałychdzie-
ci.Siatkówczakdziedzicznywystępujeobustronnie,zwie-
lomaogniskaminowotworowymiwjednymlubobojgu
oczach,rzadziejwewnątrzczaszkowo,wszyszynce(pineo-
blastoma).
RBjestnajczęstszympierwotnymzłośliwymgu-
zemwewnątrzgałkowymuniemowlątimałychdzieci.
Jestuważanyzaogólnienajczęściejwystępującypierwot-
nywewnątrzgałkowynowotwórzłośliwy.Stanowiokoło
3%wszystkichnowotworówzłośliwychwystępujących
umałychdzieci.CzęstośćwystępowaniaRBokreślasięna
1/16-18tys.żywychurodzeń,corokunaświecieodnoto-
wujesię7-8tys.nowychprzypadków.Częstośćwystępo-
waniasiatkówczakawydajesięwiększawAfryceiwIn-
diachorazwśródIndianAmerykiPółnocnej.
Histopatologicznieretinoblastomatoguzomałych
okrągłych,niebieskichkomórkach,złożonyzpierwotnych
komórekneuroblastycznychzzasadochłonnymjądrem
ubogichwcytoplazmę(ryc.2.11).
Siatkówczakmożebyćzarównodziedziczny,jak
iniedziedziczny.Formadziedzicznajestuwarunkowana
mutacjągerminalnągenuRb1;dziedziczeniejestauto-
somalnedominujące.Guzy,którychpochodzeniejest
uwarunkowanemutacjągerminalną,zreguływystępu-
jąobustronnieisąwieloogniskowe(25%przypadków
retinoblastoma),mogąrównieżwystępowaćjakoguzy
jednostronneijednoogniskowe(10%).Pozostałe65%
Rycina2.11.Retinoblastoma:pochodzizsiatkówkiiwyka-
zujewczesnestadiumróżnicowaniawformierozetekFlex-
nera-Wintersteinera(sześciennekomórkiułożonedookoła
centralniepołożonegoprześwitu,któryodpowiadaprze-
strzenipodsiatkówkowej).RozetkiHomera-Wrighta,wod-
różnieniuodrozetekFlexnera-Wintersteinera,nieposiadają
centralniepołożonegoprześwitu.
toprzypadkisporadyczne,guzyjednostronneinaogół
jednoogniskowe.
W25%przypadkówformydziedzicznejgenRb1
dziedziczysięodrodziców,którzychorowalinasiatków-
czaka,jednak75%przypadkówtoefektnowejmutacji
germinalnej.Genetycznebadanieprzesiewowewkie-
runkumutacjigenuRb1jestważnezwłaszczadla10%
pacjentówzguzemjednostronnymbezwcześniejszych
przypadkówwwywiadzierodzinnym[27].
W1971rokuKnudsonzaproponowałhipotezę
„dwóchuderzeń”(twohits),twierdząc,żemusidojśćdo
dwóchmutacjiwgenieRb1,abydoszłodorozwojuguza
[28](ryc.2.12).
GenRb1jestzlokalizowanynachromosomie
13q14,mawielkość180kbizawiera27eksonów.Działa-
niejegoproduktu,„pRb”powoduje,żejestgenemsupre-
sorowymnowotworów.Jeślijestnieobecnylubinaktywo-
wany,następujeniekontrolowanaproliferacjakomórek
(ryc.2.13).Większośćprzypadkówsiatkówczakajestspo-
wodowanautratąobualleliRb1.Tylko1%dziecizmutacją
Rb1niezapadanasiatkówczaka.
Wprzypadkurodzinnych,dziedzicznychzachoro-
wańnasiatkówczakapierwszamutacjazachodziwlinii
germinalnej,tworzącgenotypRB1+/−.„Drugieuderze-
nie”zachodzisporadyczniewkomórkachsomatycznych.
Wprzypadkuniedziedzicznego,sporadyczniewystępu-
20
Aspektygenetycznenowotworówoka
