Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Psychologiaklinicznajakodziedzinabadańipraktyki
społecznieresponsywną,tj.Uwiedzęgorącą”,
Upodrzuconąnauceprzezpraktykę”,będącąwyni-
kiembadanianowychzjawisktakżezudziałem
psychologówpraktyków.Wpsychologiiklinicznej
wszystkieterodzajewiedzyzesobąpowiązane
iwzajemniesięwarunkują(por.Sęk,2001d,s.13–15).
Wśróddefinicjipsychologiiklinicznejmożna
wyróżnićwąskieiszerszeujęcie.Wpodejściu
węższym,ograniczającymobszar,przedmiot
ipraktykędozaburzeńdefiniujesięjako
dziedzinępsychologicznychbadańipraktyki,
którazajmujesięopisemiwyjaśnianiemzabu-
rzonegozachowaniaiprzeżywania,określaniem
ichpsychospołecznychprzyczynorazstosowa-
niemtejwiedzywdiagnozieipsychologicznej
pomocy.
Wrazzrozwojemwiedzyozdrowiu,sposo-
bachjegowspomaganiaiochrony,obserwowa-
nymwnaukachmedycznych,społecznychipsy-
chologicznychostatnichlat,spotykasiętakże
szerszesposobydefiniowaniapsychologiikli-
nicznej(Sęk,2001d,2008e),któretrafniejoddają
aktualnystanwiedzy.Wtymujęciumożnapsy-
chologięklinicznąokreślićjako
dziedzinępsychologicznychbadańipraktyki,
którazajmujesię:(1)opisemzdrowiaorazzabu-
rzeńpsychicznychizachowania;(2)wyjaśnia-
niemmechanizmówzdrowiaorazpatomechani-
zmówzaburzeńpsychicznychizachowania;
(3)określeniemudziałuczynnikówpsychospo-
łecznychwgeneziezdrowiaorazzaburzeńpsy-
chicznychizachowania;(4)tworzeniemzasad
iprocedurpostępowaniadiagnostycznegoiinte-
growaniadanychoraz(5)określaniemzasad
iprocedurpomocypsychologicznej(poradnictwa
psychologicznegoiterapiipsychologicznej)na
podstawienajbardziejwiarygodnychwyników
badańnaukowych.
Toszerszepodejściedopsychologiiklinicznej
wymaganietylkookreśleniakryteriówzaburzeń,
lecztakżenowychrefleksjinadpojęciemzdrowia
ijegobardziejsubiektywnymikorelatami,takimi
jakjakośćżyciaipoczuciedobrostanu.
Przytoczonedefinicjewymagająteżdookre-
śleniazawartychwnichpojęć.Wewszystkich
znaczącychokreśleniach(tamże)ujmujesięza-
chowanieczłowiekajakoczynnośćukierunkowa-
nacel,którajestuwarunkowanamechani-
zmamiregulacjiisamoregulacji,czyliprzebiegiem
procesówpoznawczych,emocjonalnychimoty-
wacyjno-popędowych.Temechanizmyregulacji
zkoleiuwarunkowanewłaściwościamibiolo-
gicznymi(wszczególnościstrukturąifunkcjami
ośrodkowegoukładunerwowego,OUN),cechami
osobowościiwpływamiśrodowiskowymi.Funk-
NAUKIPRZYRODNICZEHUMANISTYCZNESPOŁECZNE
ŚRODOWISKOWA
PSYCHOLOGIA
TEORETYCZNA
OSOBOWOŚCI
SPOŁECZNA
ROZWOJU
OGÓLNA
METODOLOGIABADAŃPSYCHOLOGICZNYCH
PSYCHOLOGIA
PRAKTYKAKLINICZNA
PRACYIORGANIZACJI
EKONOMICZNA
KLINICZNA
PSYCHOLOGIA
STOSOWANA
EDUKACJI
RYCINA1.3.Miejscepsychologiiklinicznejwśródinnychdziedzinpsychologii
Źródło:opracowaniewłasne.
30[[[