Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
62
Socjologicznepytaniaiodpowiedzi
określonyprogramleczeniawjakimkolwiek
stopniuzwalczaalkoholizm.Alespołeczny
wpływsocjologiinieograniczasięjedyniedo
badańkształtującychpolitykęspołeczną.
Wynikibadańsocjologicznychczęstosą
rozpowszechnianewspołeczeństwie.Nale-
żypodkreślić,żesocjologianiejestwyłącz-
niebadaniemnowoczesnychspołeczeństw,
leczstanowizarazemelementrozwojutych
społeczeństw.Rozpatrzmyprzykładzmian
wsferzemałżeństwa,seksualnościirodziny
(zob.rozdziały9i14).Obecniemałoktonie
dysponujenatentematjakąświedząpocho-
dzącązbadańsocjologicznych.Wiedzaso-
cjologicznanawielesposobów,nierazbardzo
subtelnych,kształtujenaszsposóbmyślenia
inaszezachowania,atymsamymprzekształ-
casamobszarsocjologicznychdociekań.
Tozjawiskomożnaopisaćzapomocątech-
nicznychpojęćsocjologicznych,mówiąc,że
socjologiapozostajewUrefleksyjnejrelacji”
dojednostekludzkich,którychzachowanie
bada.Jakzobaczymywrozdziale3,pojęcie
refleksyjności
opisujewzajemnązależność
międzybadaniamisocjologicznymialudzkim
zachowaniem.Niepowinniśmysiędziwić,
żewynikibadańsocjologówbardzoczęstosą
bliskiewiedzypotocznej.Nieoznaczatojed-
nak,żesocjologowiepoprostuodkrywająto,
coitakwiemy.Badaniasocjologicznewciąż
odnowakształtująnasząpotocznąwiedzę
ospołeczeństwie.
Podsumowanie
1.Socjologowiebadajążyciespołeczne,
stawiającpytaniaiszukającnanie
odpowiedzizapomocąsystematycznych
badań.Mogątobyćpytaniaostanfaktyczny,
porównawcze,orozwójwypadkówlub
teoretyczne.
2.Każdebadanierozpoczynasięodproblemu
badawczego,którybadaczaciekawi
lubintryguje.Podpowiedziąwwyborze
problemubadawczegomogąbyćluki
wistniejącejliteraturze,dyskusjeteoretyczne
lubpraktyczneproblemyżyciaspołecznego.
Wpostępowaniubadawczymmożna
wyróżnićkilkawyraźnychetapów,chociaż
wpraktycerzadkoudajesięjedokładnie
zrealizować.
3.Związekprzyczynowymiędzydwoma
wydarzeniamilubsytuacjamiwystępuje
wtedy,gdyjednowydarzeniepowoduje
zajściedrugiego.Takwestiajestbardziej
problematyczna,niżmożesięwydawać.
Przyczynowośćnależyodróżniaćodkorelacji,
którapoleganaistnieniuregularnego
związkumiędzydwiemazmiennymi.
Zmiennetotakiewielkości,jakwiek,
dochódczywskaźnikprzestępczości,
któremożnazesobąporównywać.
Ponadtowyróżniasięzmienneniezależne
izmiennezależne.Zmiennaniezależna
tozmienna,którawpływanadrugą.
Socjologowieczęstotworzągrupykontrolne,
żebywydobyćjakąśzależność
przyczynową.
4.Wprzypadkubadańterenowychlub
obserwacjiuczestniczącejbadaczspędza
długiczaswbadanejgrupiebądź
społeczności.Badaniesondażowezkolei
poleganauzyskiwaniuodpróbywybranej
spośródwiększejpopulacji,wbezpośrednim
wywiadziebądźkorespondencyjnie,
odpowiedzinapytaniazawarte
wkwestionariuszu.Metodadokumentarna
opierasięnapozyskiwaniuinformacji
zeznajdującychsięwarchiwachlub
dostępnychwinnysposóbmateriałów
drukowanych.Innemetodytoeksperyment,
badaniabiografczne,analizahistoryczna
ibadaniaporównawcze.
5.Każdametodabadawczamajakieś
ograniczenia.Dlategobadaczeczęsto
łącząkilkametod.Dziękitemukażda
znichuzupełniaipozwalazweryfkować
wynikiuzyskanezapomocąpozostałych.
Nazywasiętotriangulacją.
6.Badaniasocjologiczneczęstowiążąsię
zrozterkamietycznymi.Mogąonepojawiać
sięwówczas,kiedybadaczoszukuje
badanychalbogdypublikacjawyników
możebyćdlabadanychprzykralubim
zaszkodzić.Takiesytuacjeniemajądobrych
rozwiązań,alebadaczemusząbyćwrażliwi
napowstającedylematy.
