Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Metodybadawcze
55
(intensywność
oświetlenia,
organizacja
przerwwpracy,wielkośćzespołówitd.).
Pracownicymieliświadomość,żesąobser-
wowani,pracowaliwięcsprawniejniżzwy-
kle.Mimoto–jakpokazanowramceKla-
sycznebadania2.1–dziękieksperymentom
namałąskalęmożemysięwieledowiedzieć
natematżyciaspołecznego.
sytuacjaeksperymentalnamożeodtworzyć
odtworzyćweksperymencie?Spójrznato
powinnosiępozwalaćna„eksperymenty”
naludziach?Jeżelinie,toczyoznaczato,
Jakabyłatwojapierwszareakcjanaopis
eksperymentowaćnaludziach,tojakie
ograniczeniapowinnyzostaćnałożone
doświadczenia
żepewnychzjawiskpoprostunigdy
wwięzieniu?Którychaspektówtego
niepoznamy?Ajeślibadaczemogą
czybadaczomspołecznymwogóle
autentycznedoświadczeniepobytu
eksperymentuZimbardo–czytaka
zbardziejkrytycznejperspektywy:
nategorodzajubadania?
ZaSTaNÓWSIĘ
nigdy
nieudałobysię
Badaniabiograficzne
Wprzeciwieństwiedoeksperymentów
ba-
daniabiograficzne
sąpodejściembadaw-
czymstosowanymwyłączniewsocjologii
iinnychnaukachspołecznych.Wostat-
nichdziesięcioleciachbadaniabiograficzne
wsocjologiizyskaływiększąpopularność
iczęściejsięjewykorzystuje.Obejmująone
historiemówione,opowieści,autobiogra-
fie,biografieihistorieżycia(Bryman2008).
Używasiętychmetod,żebybadaćto,wjaki
sposóbjednostkiprzeżywajążyciespołecz-
neiokresyzmianyspołecznejorazinter-
pretująswojerelacjezinnymiwkontekście
zmieniającegosięświata.Dziękimetodom
biograficznymwbadaniachsocjologicznych
pojawiająsięnowegłosy.Jednąztakichme-
todsą
historieżycia
.
Nahistorieżyciaskładająsięmateriały
biograficznedotyczącekonkretnychludzi.
Zazwyczajsątoichwłasnewspomnienia.
Historieżyciabyłyzpowodzeniemwyko-
rzystywanewbadaniach,któreprzeszłyjuż
doklasykidyscypliny.Jednymzpierwszych
takichdziełjestpięciotomowapracaChłop
polskiwEuropieiAmeryceWilliamaI.Tho-
masaiFlorianaZnanieckiego,opublikowana
wlatach1918–1920(wyd.pol.1976).Dzięki
wywiadom,listomiartykułomprasowym
ThomasowiiZnanieckiemuudałosięstwo-
rzyćwyjątkowownikliwyisubtelnyobraz
doświadczeniaemigracji.
Inneprocedurybadawczezwykleniesą
wstaniedostarczyćtylewiedzynatematroz-
wojuprzekonańipostawwżyciujednostki,
cohistoriażycia.Jednakżeanalizyhistorii
życiarzadkokiedyograniczająsięwyłącznie
dostudiowaniawspomnień.Zwyklewcelu
rozszerzeniainformacjizawartychwindy-
widualnychwspomnieniachisprawdzenia
ichwiarygodnościwykorzystujesiędodat-
kowotakieźródła,jaklisty,relacjewspół-
czesnychosób,raportyinotatkiprasowe.
Socjologowieprzedstawiająróżneopinie
natematwartościhistoriiżycia:jedniuważa-
ją,iżsąonezamałowiarygodne,byzawarte
wnichinformacjemożnabyłowykorzystać,
innizaśtwierdzą,żepodwzględembogac-
twaigłębihistorieżycianiemająsobierów-
nych.Niektórzysocjologowiezaczęlinawet
włączaćdobadańrefleksjenadwłasnym
życiem,chcącwtensposóbwyjaśnićźródła
irozwójswoichzałożeńteoretycznych(zob.
Mouzelis1995).
Badaniaporównawcze
Opisanedotejporymetodybadawczesto-
sujesięzazwyczajwkontekścieporównaw-
czym.
Badaniaporównawcze
odgrywają
wsocjologiizasadnicząrolę,ponieważdzię-
kiporównaniommożemystwierdzićdo-
kładniej,codziejesięwokreślonymobsza-
rzebadań.Przyjrzyjmysięstopierozwodów
wkrajachrozwiniętych,awięcliczbieroz-
wodówzasądzanychkażdegoroku.Napo-
czątkulatsześćdziesiątychubiegłegowieku
wWielkiejBrytaniiodnotowywanomniejniż
30tysięcyrozwodówrocznie,napoczątku
