Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZĘŚĆI.
WPROWADZENIEDOEKONOMII
1.5.Ograniczonośćzasobów,racjonalnośćgospodarowania
irachunekekonomiczny
1.5.1.Granicamożliwościprodukcyjnych
Możliwościprodukcyjnegospodarkisąograniczonezewzględunaograniczonośćzasobów,
jakimionadysponuje.Potrzebyludzkiesązreguływiększeniżmożliwościichzaspokoje-
nia,aprzytympotrzebyrosną.Zmuszatododokonywaniawyboru,jakiepotrzebynależy
zaspokoićwpierwszejkolejności,cowzwiązkuztympowinnosięprodukowaćorazwja-
kiejilości.Możetobyćnp.wybórmiędzydobramiprzeznaczonyminabieżącąkonsumpcję
(dobramikonsumpcyjnymi)adobramiprzeznaczonyminapowiększeniezdolnościwytwór-
czychgospodarki(dobramiinwestycyjnymi),dziękiktórymmożliwajestprodukcjadóbr
konsumpcyjnychwprzyszłości.Zmniejszenieprodukcjidóbrprzeznaczonychnabieżącą
konsumpcjęiskierowaniewiększychzasobównaprodukcjędóbrinwestycyjnychumożliwia
zwiększeniekonsumpcjiwprzyszłości.Możetobyćteżwybórmiędzyróżnymidobrami
konsumpcyjnymi,międzyróżnymidobramiinwestycyjnymiitd.Wkażdymrazieprzyda-
nychzasobachidanympoziomietechnikizawszeistniejeproblem,jakiekonkretnedobra
wytwarzaćiwjakichilościach.Problemtenmożemyzilustrowaćnaprzykładzie.
Załóżmydlauproszczenia,żewdanymkrajuchcemywytwarzaćtylkodwadobra:
chlebimaszyny(potrzebnedoprodukcjichleba).Teoretyczniewszystkiebędącewna-
szejdyspozycjizasobymożnaskierowaćnaprodukcjęchlebalubnaprodukcjęmaszyn.
Możemyteżprodukowaćobydwatedobrarównocześnie.Wpierwszymprzypadku
otrzymujemydwaskrajnewariantywykorzystaniazasobów.OznaczmyjeliteramiAiJ.
Wyznaczająonemaksymalneilościchlebalubmaszyn,możliwedouzyskaniawdanych
warunkach(tzn.przydanympoziomietechnikiiorganizacjiprodukcjiorazprzydanych
umiejętnościachludzi).Załóżmy,żewskalirokuwynosząone:1400tys.tonchleba
(wwariancieA)lub500tys.sztukmaszyn(wwariancieJ).Wdrugimprzypadkuotrzy-
mujemypewną(teoretyczniebardzodużą)liczbępośrednichwariantówwykorzystania
zasobów.OznaczmyjeliteramiodBdoI.Wyznaczająoneróżneilościowestosunki
produkcjichlebaimaszynrównocześnie.
Załóżmy,żeponiższezestawienie(tab.1.1)zawierawszystkieuwzględnione
wnaszymprzykładziewariantywykorzystaniazasobówgospodarczychkraju.
Tabela1.1.Przykład
Warianty
Produkcjachleba
(wtys.ton)
Produkcjamaszyn
(wtys.sztuk)
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
1400
1350
1300
1200
1100
960
800
600
400
0
0
100
140
200
250
300
350
400
440
500
Źródło:opracowaniewłasne.
36
