Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2.
GŁÓWNENURTYEKONOMII
dorobekautorówteoriiużytecznościkrańcowejzkoncepcjamiklasyków.Tomożesta-
nowićuzasadnienienazwaniaszkołyMarshallaszkołąneoklasyczną.Aleterminszkoła
neoklasycznajestużywanytakżewszerszymznaczeniu.Toszerszeznaczenieobejmuje
nurtwekonomiiwyrosłyzrewolucjimarginalnej,wktórymcentralnąrolęodgrywaza-
łożenieracjonalnościpodmiotówgospodarczych,koncepcjarównowagiekonomicznej
iwktórymgospodarowaniepoleganaszukaniunajlepszegosposobuwykorzystaniada-
nychzasobów.Takiepodejścienaplandalszyodsuwaproblemyspołecznychuwarun-
kowańprocesugospodarowaniaiproblemyrozwoju.Najlepsząilustracjąpodejściado
gospodarowaniawekonomiineoklasycznejjestdefinicjaekonomiizaproponowanaprzez
LionelaRobbinsa.
DefinicjaekonomiiL.Robbinsa
HEkonomiajestnauką,którabadaludzkiezachowaniejakorelacjęmiędzycelami
iśrodkamiichzaspokajania,którychzawszejestzamałoiktóremająalternatywne
zastosowania”.
Takiepodejściejestbardzoważne,aleniewyczerpujeproblemów,naktórespo-
łeczeństwanapotykająwswoimrozwoju.Podejścietostałosięprzedmiotemkrytyki
ekonomistówinstytucjonalnych.RonaldCoasetwierdził,żeekonomianeoklasyczna,
stosująctakiepodejście,uprawiafikcyjnąHekonomięnatablicy”,aprzedsiębiorstwo
traktujejakHczarnąskrzynkę”.
2.6.JohnM.Keynesiinterwencjonizmpaństwowy
2.6.1.TeoriaKeynesajakoodpowiedźnakryzyskapitalizmu
WdrugiejpołowieXIXw.KarolMarkszaproponowałdrogęprzemianspołecznych,
którejrealizacjęzapoczątkowałaRewolucjaPaździernikowawRosji.Mimoogromu
stratinieszczęść,któreprzyniosławojnadomowawRosji,anastępniesystemstalinow-
skiwZwiązkuRadzieckim,niebrakowałoludzi,takżenaZachodzie,którzyzprzemia-
namizachodzącymiwZwiązkuRadzieckimwiązalinadziejenarozwiązaniepalących
problemówekonomicznychispołecznych
10
.WpierwszejpołowieXXw.,gdyświatem
kapitalizmuwlatach1929–1933wstrząsnąłgłębokikryzys,pojawiłasięobawaprzedroz-
przestrzenianiemsięruchówrewolucyjnych.Skalęzagrożeńnajlepiejobrazujązmiany
10Ażdopoczątkulat80.XXw.naZachodziebyłowieluludzi,którzyprzyszłośćświatawiązalizsystemem
panującymwZwiązkuRadzieckim.Wśródnichbylitakżeekonomiści.Wewcześniejszychwydaniachpodręcz-
nikaekonomiimającegojuż19edycji,PaulSamuelson,laureatNagrodyim.A.Nobla,porównującstopy
wzrostużnychkrajówprzepowiadałdominacjęgospodarcząZwiązkuRadzieckiego.Więcejnatentemat
zob.D.Acemoglu,J.A.Robinson,Dlaczegonarodyprzegrywają,ZyskiS-ka,Poznań2014,s.145–154.
59