Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3NAJCZĘSTSZESYTUACJEZAGRAŻAJĄCEŻYCIUZWIĄZANEZSZEROKOPOJĘTYMURAZEMWIELONARZĄDOWYM
Masywnykrwotok
Masywnautratakrwizwiązanazurazamiwojennymi,ata-
kamiterrorystycznymi,wypadkamikomunikacyjnymiczy
innymiczynnikami,jakiemająmiejscewsytuacjachcywil-
nych,stanowiągłównąprzyczynęśmierci.
Priorytetemwmasywnymkrwotokujestzahamowanie
utratykrwi,czegowyrazemjestprzyjęciewstandardach
wojskowejsłużbyzdrowiaUSAwalgorytmieAmerican
CollegeofSurgeonsABCbfcontrolbleedingfrst.
Krytycznyczaswmasywnymkrwotoku,wktórym
umieranajwięcejosób,topierwsze3godz.Ztego
względuwtymokresiepostępowaniemusibyćniezwy-
kleintensywne.Masywnykrwotoktonastępstwonie
tylkouszkodzeniadużychnaczyńczyzłamańkości,lecz
takżerozległychran,wktórychhemostazajesttrudnado
wykonania.
Dlaocenykrwotokukoniecznajestzarównoznajomość
objętościutraconejkrwi,jakikorelacjazczasem,wjakim
dochodzidojejutraty.
Zamasywnykrwotokuznajesięutratę:
zjednejobjętościkrwiwciągu24godz.(66ml/kgmc.)
lub
z50%wtrakcie3godz.,
lub
z12–15ml/kgmc.wciągu1godz.,
lub
z1,5ml/kgmc.nakażdąminutęprzezokres20min.
Szacunkowąutratęobjętościkrwizależnieodmiejsca
krwawieniamożnaoszacowaćnastępująco:
1.Krwawieniedoklatkipiersiowejpojednejstronie
–1000ml.
2.Uszkodzeniewątroby–2000ml.
3.Uszkodzenieśledziony–2000ml.
4.Złamaniemiednicy–5000ml.
5.Złamaniekościramiennej–800ml.
6.Złamanieprzedramienia–400ml.
7.Złamanieuda–2000ml.
8.Złamaniepodudzia–1000ml.
Doocenyryzykazwiązanegozkrwotokiemmożesłu-
żyćskalaTBSS(TraumaticBleedingSeverityScore)(zob.
tab.3.1).Czułośćtejskaliwynosi97%,aspecyfczność
96%.
Pacjenciwymagającymasywnychtransfuzjimieli>24,2
pktwskaliTBSSwporównaniuz6,2pktutych,którzy
ichniewymagali.Prógstanowi15pkt,powyżejktórego
istniejeryzykokoniecznościmasywnychprzetoczeńpły-
nówikrwi.Objawyklinicznerozwijająsięprzyutracie20%
krwi,azłerokowanietowarzyszyutracie40%.
WedługklasycznychwytycznychAmericanCollegeof
Surgeonskliniczneobjawyutratykrwi(normadlamęż-
Tabela3.1.PunktacjawskaliTBSS(wg:T.Ogura,etal.:
Predictingtheneedformassivetransfusionintraumapatients:The
traumaticbleedingseverityscore.JTraumaAcuteCareSurg.2014;
76:1243).
Czynnik
1.Wiek
2.Ciśnienietętniczeskurczowe
3.UszkodzenieokolicwbadaniuFAST
4.Złamaniemiednicy–typistopieńciężkości
5.Poziomkwasumlekowego
LiczbapunktówwskaliTBSStosumapunktacjiwszystkich
pięciuczynników.
Maksymalnie57punktów.
≥60lat
≤59
≥110mmHg
100–110mmHg
90–100mmHg
<90
Osierdzie
Lewaczęśćklatkipiersiowej
Prawaczęśćklatkipiersiowej
Okolicaokołowątrobowa
Okolicaokołośledzionowa
Miednica
<2,5mmol/l
2,5–5mmol/l
5–7,5mmol/l
≥7,5mmol/l
Punkty
okolicę
każdą
lub9
3,6
3za
12
12
6
0
0
4
8
0
4
8
czyzn66ml/kg,dlakobiet60ml/kg)przedstawiająsię
następująco:
zI˚–utrata15%–samoistnakompensacja,mało
widoczneobjawy,anemiapokrwotoczna.
zII˚–utrata30%–kompensacjaczęściowa,tachykardia
100–120/min,hipotensjaortostatyczna,przyspieszenie
oddechu,oziębienieskórygłówniewczęściachdystal-
nych,oliguria,zwolnieniekrążeniakapilarnego.
10
