Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SKŁADTKANEKIICHOGÓLNECECHY
11
WwynikutranskrypcjiDNAgenówpo-
kamożeprodukowaćdo30tys.różnych
wstajeprekursorowyRNAkomórek,któ-
białek.Zespółbiałekkomórkinosinazwę
ryjestprzekształcanywrRNAimRNA.
proteomu.Natomiastdziałaniaprowa-
Teostatniebiorąudziałwwytwarzaniu
dzącedoidentyfikacjiicharakterystyki
składnikówrybosomóworazwtranslacji
wszystkichbiałekkomórki(włączającwto
(tłumaczeniu)językasekwencjinukleoty-
zmianypotranslacyjne)nosząnazwępro-
dówRNAnajęzyksekwencjiaminokwasów
teomiki.
białka.ZprekursorowegoRNApowstają
Węglowodanywystępująwtkankach
takżewwynikuspecjalnejobróbkirodziny
wpostacimono-idisacharydów,polisa-
małychjądrowychijąderkowychRNA
charydów,glikoprotein,kompleksówpo-
(snRNAisnoRNA)orazinterferencyj-
lisacharydówibiałekorazglikolipidów.
nyRNA(iRNA).snRNAisnoRNAbiorą
Mono-idisacharydysązazwyczajpośredni-
udziałwprzekształcaniuprekursorowe-
miproduktamimetabolizmukomórkowego
goRNAwmRNAirRNA.iRNAodgry-
(np.glukoza),podczasgdyichpolimery
waważnąrolęwhamowaniuaktywności
(np.glikogen)tworząrezerwęenergetycz-
genów.
ną.Glikoproteiny,składającesięzkrót-
Białkasąprodukowanejakopepty-
kichłańcuchówwielocukrowychidużych
dyookreślonejsekwencjiaminokwasów
cząsteczekbiałka,wchodząwskładbłon
(strukturapierwszorzędowa).Peptydymo-
komórkowych,tworzącwiększośćrecepto-
gątworzyćo-helisęlubB-kartkę(struk-
rówpowierzchnikomórek(np.antygeny
turydrugorzędowe),atezkoleiukładać
grupowekrwiA,B,H).Zapomocąrecep-
sięwskomplikowanefiguryprzestrzenne,
torówkomórkikomunikująsięzotocze-
tworzącnp.białkoglobularne(struktu-
niem,odbierającsygnałyzewnętrzne(np.
ratrzeciorzędowa).Takiejednostkibiałek
hormonalne).Kompleksypolisachary-
mogąfałdowaćsięwskomplikowanetwo-
dówibiałekskładająsięzolbrzymichczą-
ryprzestrzenne(strukturaczwartorzędo-
steczekobuzwiązkówiwypełniająwolne
wa).Wstępnefałdowaniebiałekodbywa
przestrzenietkankiłącznej.Biorąudział
siędziękiwiązaniompowstającymmię-
wtransporcie,filtrowaniuioczyszczaniu
dzycząsteczkamitworzącymistrukturę
płynutkankowego.
pierwszorzędową,aostatecznefałdowa-
Lipidywystępująwosoczuitkankach
nie(konformacjabiałek)–przyudziale
główniejakotriglicerydy
,cholesterolifos-
wyspecjalizowanychbiałekopiekuńczych
folipidy
.Triglicerydysąźródłemenergii,
(chaperonowych,ang.chaperon–opie-
cholesteroljestsubstratemdosyntezywie-
kun).Większośćznanychobecnieenzy-
luhormonóworazrazemzfosfolipidami
mówjestbiałkami.Białkaenzymatyczne,
wchodziwskładbłon.
zmieniająckonformacjęswoichcząsteczek,
Glikolipidy(cerebrozydy
,gangliozydy)
uaktywniająsięlubstająsięnieczynne.
składającesięzpolisacharydówitłuszczów
Zmianakształtucząsteczekniektórych
wchodząobokfosfolipidówwskładbłon
białekleżyupodstawichzakaźności,
komórkowychorazwytwarzająwarstwy
np.wchorobachprionowych.Białkasą
izolacyjnewniektórychnabłonkach(np.
równieżstałymiskładnikamibłonkomór-
wnaskórku),natomiasttłuszczeobojętne
kowych,gdziepełniąfunkcjereceptorów,
stanowiągłównyrezerwuarenergetyczny
enzymówlubkanałów.Pojedynczakomór-
organizmu.
