Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
1.Mechanikakwantowaijejmagia
1.4.KOPENHASKAINTERPRETACJAŚWIATA
RzymemmechanikikwantowejujejpoczątkówbyłaKopenhaga,a...„przewod-
niczącymkongregacjidosprawkwantowejwiary”byłNielsBohr52.Obrazświata
wyłaniającysięzmechanikikwantowejbył„nieostry”wporównaniuzobrazem
mechanikiklasycznej.Wmechaniceklasycznejmożnabyłodokładniezmierzyć
równocześniepołożenieipędcząstki53,gdytymczasemzasadanieoznaczoności
Heisenbergamówiła,żejesttoniemożliwe.
Bohrprzedstawiłwobectegofilozoficznąinterpretacjęświata,którauswoich
fundamentówmiałapewnegorodzajunierealnośćświata.
WedługBohraprzeddokonaniempomiaruniemożnaniczegopowie-
dziećowartościpewnejwielkościmechanicznejcharakteryzującejcząst-
kę,chybażefunkcjafalowacząstkijestfunkcjąwłasnąoperatoratej
wielkościmechanicznej.Małotego,zwyjątkiemprzypadku,kiedystan
układujesttąfunkcjąwłasną,wdanejchwilicząstkaniemaokreślonej
wartościwielkościmechanicznej.
Pomiardajetakączyinnąwartośćwielkościmechanicznej.Wtedy,według
Bohra,stanukładuwskutekpomiaruzmieniasięskokowo(kolapsfunkcjifalo-
wejlubinaczejdekoherencja)wstanopisanyjednązfunkcjiwłasnychoperatora
danejwielkościmechanicznej,ajakowynikpomiarurejestrujemywartośćwła-
snąodpowiadającątejfunkcji.WedługBohraniemożemyprzewidzieć,jakątę
wartośćwkonkretnympomiarzedostaniemy.Jedyne,comożemyprzewidzieć,to
prawdopodobieństwowystąpieniatejlubinnejwartości.Toprawdopodobieństwo
możemyobliczyćjakokwadratmodułucałkinakrywania(por.rys.1.5)pier-
wotnejfunkcjifalowejcząstkiiowejfunkcjiwłasnejoperatorareprezentującego
mierzonąwielkość.
52Schrödingerbardzonielubiłinterpretacjikopenhaskiej.PodobnokiedyśBohrzHeisenbergiem
wzięliSchrödingeranarejspoBałtykuitakusilniegoindoktrynowali,żeSchrödingersięrozchorował
ijużnieuczestniczyłwdyskusjach.
53Tojestpewnaprzesada.Mechanikaklasycznateżmaswojeproblemyznieokreślonością,np.uzy-
skaniepowtarzalnościrezultatówrzutukostkądogrylubczymśpodobnymwymagaidealnegozapew-
nieniawarunkówpoczątkowych,conigdyniejestrealne.
