Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Symetriahamiltonianuijejkonsekwencje
65
nowąotrzymanąprzyunieruchomionychjądrachobliczymymomentdipolowy,
toniedostaniemy0!Todlategochemicyuważają,żemolekułaHFmaniezerowy
momentdipolowy10.
Złożeniainwersjiiobrotu
Jeślizamienimyznaktylkowspółrzędnychxwszystkichcząstek,coodpowiada
odbiciuwlustrze(lubdokonamypodobnychoperacji),tohamiltonian11teżsięnie
zmieni!Tęipodobneoperacjejednakmoglibyśmyopisaćjakoiloczyninwersji
iobrotu.Ponieważsymetriawzględemobrotuwynikazizotropowościprzestrzeni
(którątraktujemyjako„oczywistą”),symetrięodbiciawlustrzemożnautożsamić
zparzystościąP.
Enancjomery
Konsekwencjąsymetriiinwersyjnejhamiltonianujestto,żefunkcje,którenie
byłybyalboparzyste(Π=1),albonieparzyste(Π=–1),byłybynielegal-
ne(jeślimająbyćstanamistacjonarnymi).Tymczasemdwaizomeryoptyczne
(enancjomery),którychmolekułymająsiędosiebietak,jakprzedmiotijego
zwierciadlaneodbicie,istnieją12(rys.2.4)!
Rys.2.4.JeślinałożymynasiebiefragmentyX1–C–X2iX
,
1–C–X
,
2obumolekuł,tonieuzyskamy
nałożeniaodpowiednichpozostałychpodstawników:X
,
3jestnamiejscuX4,aX
,
4jestnamiejscu
X3.Tedwiemolekułytoenancjomery.Funkcjafalowa,któraprzedstawiajednązestruktur,nie
maokreślonejparzystościiwobectegojestnielegalna!
10Cowobectegomierząchemicy?OdpowiedźCzytelnikznajdziewrozdz.12.
11Rozpatrywanywtymrozdziale.Jeślidołączylibyśmyoddziaływanieukładuzpolemmagnetycz-
nym,tosytuacjabysięzmieniła.
12Wykazująonetzw.czynnośćoptyczną(chiralność),tzn.spolaryzowaneświatłoprzepuszczone
przezroztwórjednegozizomerów(enancjomerów)skręcaswojąpłaszczyznępolaryzacjizawszewjedną
stronę(conajłatwiejzobaczyć,odwracającbiegpromieniaświetlnego!).Enancjomerymająidentyczne
właściwości,dopókinieużyjemyjakopróbnikamolekułyrównieżczynnejoptycznie.Wtedyjeden
zenancjomerówoddziałujezniąinaczejniżdrugi(zpowodówczystosterycznych).Enancjomery(np.
asocjatymolekularne)mogąbyćtworzonerównieżzniechiralnychpodukładów.
