Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czynkupłynuzprzestrzeniśródmiąższowejdona-
czyńkrwionośnych.
Nietrzymaniemoczu(incontinentiourinae).
Niekontrolowane,bezwiedneoddawaniemoczujest
jedyniewewczesnymdzieciństwiefizjologicznym
objawemniedojrzałościkoordynacjinerwowo-
-mięśniowej.Udorosłychzwyklejestobjawem
choróborganicznychpęcherzamoczowego.Nie-
trzymaniemoczujestczasemnastępstwemzabu-
rzeńczynnościowych,powodującychosłabienie
funkcjizwieraczacewkimoczowej,nadwrażliwość
ścianypęcherzamoczowego,atoniępęcherza.Spo-
wodowaćjemożeprzeszkodapodpęcherzowa.Czę-
sto,zwłaszczawwiekuszkolnym,jestuwarunko-
wanepsychogennie.Nietrzymaniemoczumożebyć
ostre–przejściowe–incontinentiourinaetransito-
ria.Jegoprzyczynąjestzazwyczajzaleganiemoczu
wpęcherzuspowodowanenagłymunieruchomie-
niemchorego.Częstotowarzyszyostrymstanom
zapalnympęcherzaicewkimoczowej,możemieć
teżpodłożejatrogenne–polekowe(lekiantycholi-
nergiczne,O-adrenergiczne,narkotyczne).Przecią-
gającesięprzewleklenietrzymaniemoczu(inconti-
nentiourinaepersistens)zwyklepowstajewna-
stępstwie
urazu
miednicy
mniejszej,
chorób
urologicznych,ginekologicznych,uszkodzeńicho-
róbobwodowegoiośrodkowegoukładunerwowe-
go.Czasemuwarunkowanejestczynnikamipsycho-
gennymi.
Wnajłagodniejszejklinicznieformiewystępuje
jakowysiłkowenietrzymaniemoczu.Jesttozwykle
npopuszczanie”niewielkiejilościmoczuprzy
zwiększaniusięciśnieniaśródbrzusznegowczasie
kichania,kaszlu,śmiechu,wysiłkufizycznego.
Wcięższychpostaciach,wnastępstwiemotorycznej
lubsensorycznejniestabilnościwypieracza,wystę-
pujejakonagłaniemożnośćpowstrzymaniaopróż-
nieniapełnegopęcherzamoczowegoiobjawiasię
oddaniemdużejobjętościmoczu.Sytuacjatakawy-
stępujewmiejscowychchorobachukładumoczo-
wo-płciowego:zapaleniupęcherza,cewkimoczo-
wej,guzachtejokolicy,zaburzeniachodpływumo-
czu,chorobachośrodkowegoukładunerwowego
(np.udarmózgu,demencja,parkinsonizm).
Nietrzymaniemoczuspowodowaneprzepełnie-
niempęcherzamoczowegocharakteryzujebezwied-
neupuszczanieniewielkichilościmoczuzprzepeł-
nionego,rozciągniętegopęcherzamoczowego.Wy-
stępujewprzypadkuistnieniaanatomicznych
przeszkódodpływumoczu:powiększeniagruczołu
krokowego,zwężeniacewkimoczowej,obecności
cystocoele,lubprzytzw.pęcherzuneurogennym
–następstwiechoróbuszkadzającychnerwyobwo-
dowelubchoróbiurazówrdzeniakręgowego.
Oddawaniemoczujestprzerywane,gdystrumień
moczuulegachwilowemuzablokowaniuprzez
przeszkodęnadrodzeodpływu(np.przerostgru-
czołukrokowego,wypadaniemacicy).Powtarzane
oddawaniemoczuobjawiasiępotrzebąponownego
oddaniamoczuwkrótcepopoprzednim.Jestzwykle
następstwemprzemieszczaniasięmoczudopęche-
rzazrozszerzonych,wypełnionychwsteczniemo-
czowodówlubuchyłkupęcherza.
Jednązformnietrzymaniamoczujestmoczenie
mimowolne(enuresis).Występujeczęściejuchłop-
cówwwiekuszkolnymimazwyklepodłożepsy-
chogenne.Jeślipojawiasięnocą,wczasiesnu,jest
określanemianemenuresisnocturna.Wrzadkich
przypadkachprzyczynajestorganiczna,związana
najczęściejzanomaliamirozwojowymiukładumo-
czowegolubrdzeniakręgowego.
Skąpomocz,bezmocz(oliguria,anuria).Diure-
zadobowanieprzekraczająca400mltoskąpomocz
(oliguria),adiurezamniejszaniż100ml/24hto
bezmocz(anuria).
Pojawieniesięskąpomoczulubbezmoczujest
objawemostrejniewydolnościnerek.Występuje
zprzyczynprzednerkowych,gdyspadekdiurezy
jestnastępstwemzmniejszeniaprzepływukrwi
przeznerkinaskutek:zmniejszeniaobjętościkrwi
krążącej(np.odwodnienie,krwotok),wstrząsu,nie-
wydolnościserca,zespołuwątrobowo-nerkowego.
Przyczynymogąbyćnerkowe,jakoefektostrej
martwicycewkowej,ostrychnefropatiiśródmiąż-
szowych,ostrejglomerulopatiipierwotnejlubwtór-
nejwprzebieguchoróbukładowych,ostregotok-
sycznegouszkodzenianerekitp.
Skąpomocz(bezmocz)pozanerkowyjestspowo-
dowanyzablokowaniemodpływumoczunaskutek
istnieniaprzeszkodywdrogachmoczowych(kami-
ca,guzynowotworowe,powiększonygruczołkro-
kowy,zwłóknieniezaotrzewnoweitp.).
Skąpomoczwystępujetakżeprzyzaostrzeniu
przewlekłejniewydolnościnerekprzezczynnikine-
frotoksycznelubwstanach,gdyzwiększonykata-
bolizmalbohemodynamicznieuwarunkowaneza-
burzeniaperfuzjipowodująspadekdiurezy(choro-
bygorączkowe,zabiegioperacyjne).Możebyć
734
