Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
śnieniemtętniczymipostępującymupośledzeniem
czynnościnerek,prowadzącymdostadiumprzewle-
kłejniewydolnościnerek.
Nefropatiacukrzycowarozwijasięuokoło30%
chorychrasybiałejnacukrzycęzarównotypu1,jak
itypu2,najprawdopodobniejnapodłożupredyspo-
zycjigenetycznej.
Patofizjologia.Badaniadoświadczalnedostar-
czyłydowodów,żezmianywnerkachrozwijająsię
uwszystkichchorychnacukrzycębardzowcześnie.
Sąoneokreślanemianemcukrzycowejchorobyne-
rekiuwiększościchorychnacukrzycętypu1ity-
pu2postępująbardzowolno,niepowodującwystą-
pienianefropatiicukrzycowej.Zasadnicząrolę
wrozwojutychzmianprzypisujesięhiperglikemii
działającejbezpośrednionakomórkikłębuszków
nerkowychorazpośrednionadrodzenieenzyma-
tycznejglikacjibiałekiprzezaktywacjęszlakupo-
liolowegoprzemianyglukozy,nagromadzeniesor-
bitoluiniedobórmioinozytoluwkomórkachnerek.
Hiperglikemiapowodujenagromadzeniewnerkach
IGF-1,wkomórkachmezangiumindukujetrans-
krypcjęiwydzielanielicznychczynnikówwzrosto-
wych(TGF-[.],bFGF,PDGF,EGF),aktywujeki-
nazębiałkowąC(PKC),zwiększazawartość
diacyloglicerolu
i
produktów
lipooksygenazy,
awpóźniejszymokresietakżepowodujezwiększo-
nąekspresjęTNF-Owkłębuszkachnerkowych.
Źródłemczynnikówwzrostuwkłębuszkachnerko-
wychsąrównieżpłytkikrwiimakrofagigromadzą-
cesięwzwiększonejilości.Zwiększeniestężeń
czynnikówwzrostowychwkłębuszkachnerkowych
ozmieniającymsięnasileniuwyprzedzazmiany
ekspresjigenówkodującychbiałkastrukturalnekłę-
buszkównerkowych,coprowadzidozwiększenia
wytwarzaniamacierzypozakomórkowej,pogrubie-
niabłonypodstawnej,zwiększeniaobjętościiprze-
rostukłębuszków.Wzjawiskachtychuczestniczą
takżeprocesynieenzymatycznejglikacjibiałek
zmieniającychm.in.aktywnośćenzymówdegradu-
jącychmacierzpozakomórkowąorazpowodujących
powstawaniepóźnychproduktówkońcowychglika-
cji(AGE-products).Procesnieenzymatycznejglika-
cjibiałekmożeteżprzyczyniaćsiędozaburzeńhe-
modynamikiwmikrokrążeniunerkiizmieniać
przepuszczalnośćnaczyń,wczymuczestniczyćmo-
żetakżeniedobórmioinozytoluwkomórkachner-
kowych.Wszystkietemechanizmyprowadządo
przerostukłębuszków,powiększeniaobjętościnerek
iwspółdziałająwwywoływaniuhiperperfuzjikłę-
buszkowej.
Dorozwojunefropatiicukrzycowejdochodzi
uokoło30%chorychnacukrzycęzarównotypu1,
jakitypu2,oczymdecydujenajprawdopodobniej
predyspozycjagenetyczna.Istniejenatowielepo-
średnichdowodów,m.in.jejwystępowanierodzin-
neczyuosóbobciążonychrodzinnienadciśnieniem
tętniczym,chorobamiukładukrążeniaorazuosób
znasilonym
przeciwtransportem
sodowo-proto-
nowym.Niezidentyfikowanojednakdotychczasge-
nulubgenówodpowiedzialnychbezpośrednioza
rozwójtegopowikłania.Najintensywniejprowadzo-
neposzukiwaniapredyspozycjigenetycznejwza-
kresieukładurenina–angiotensynadostarczyłyje-
dyniedowodów,żeuchorychnacukrzycęmają-
cych
genotyp
DD
lub
allel
D,
związane
zpolimorfizmeminsercja/delecja(I/D)genuenzy-
mukonwertującegoangiotensynę(ACE),przebieg
nefropatiicukrzycowejjestszybszyicięższyniż
wprzypadkugenotypuII.Trwajądalszebadania
genetyczne.Wanalizieretrospektywnejprzebiegu
cukrzycyuosób,uktórychrozwinęłasięnefropatia
cukrzycowa,wykazano,żewyrównaniemetabolicz-
necukrzycyikontrolaciśnieniatętniczegobyły
gorszeniżuosóbbeznefropatii.Danetewskazują,
żeorozwojunefropatiicukrzycowej,opróczpre-
dyspozycjigenetycznej,decydujetakżekontrola
metaboliczna
cukrzycy
i
ciśnienie
tętnicze,
azwłaszczaciśnieniewewnątrzkłębuszkowe.Głów-
nezmianystrukturalnenerekwywoływaneprzez
cukrzycęcharakteryzująsięznacznympogrubie-
niembłonypodstawnejizwiększeniemobszaruma-
cierzymezangiumkłębuszkównerkowych.Począt-
kowoichnasileniekorelujezwielkościąwydalania
albuminwmoczu,któraprzekraczawartościprzyję-
tejakoprawidłowe.Zwiększonewydalaniealbumin
wmoczujestwynikiemutratyujemnegoładunku
błonysączącejkłębuszków,zmianstrukturalnych
inadciśnieniawewnątrzkłębuszkowego.Zmiany
morfologicznenasilająsięstopniowo,wrazzroz-
wojemszkliwieniakłębuszków,czemutowarzyszy
pojawieniesiębiałkomoczu,rozwójnadciśnienia
tętniczegoipostępująceupośledzenieczynnościne-
rekprowadzącedoichniewydolności.Pojawiająsię
zmianywtkanceśródmiąższowejnerekwpostaci
włóknieniaizanikucewek,którewiążąsięze
zmniejszeniemGFR.Zmianymorfologicznewner-
kachchorychnacukrzycętypu1i2sąpodobne.
CHOROBYUKŁADUMOCZOWEGO
771
