Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Kształtowaniesiędyscypliny–głównenurtypolskiejpedagogikispołecznej...
35
1.4.Funkcjonowaniesystemuwychowawczegowśrodowisku
–pedagogikaspołecznawujęciuStanisławaKowalskiego
Kolejnym,bardzoważnymispecyficznymźródłeminspiracjidlapowstających
koncepcji(awwymiarzeinstytucjonalnymdlapowstającychszkół)pedagogiki
społecznejwPolscenaprzełomielat60.i70.XXw.byłasocjologiawychowania.
Womawianymokresie(pomijająctradycjęuprawianiatychnaukprzedwojnąorazich
wcześniejszezwiązki)doszłonagruncienaukspołecznychdozbliżeniapedagogiki
społecznejisocjologiiwychowania.Szczególniedotyczytodziałańipoglądów
StanisławaKowalskiego.PodjęteprzeztegoAutorarozważanianadfunkcjonowaniem
systemuwychowawczegowśrodowiskuokazałysięzbieżnezkoncepcjami
wypracowanymiwówczasnagrunciepedagogikispołecznejidlanichinspirujące.
1.4.1.Środowiskospołeczne–środowiskowychowawczejakomiejsce
urzeczywistnianiasięwychowania
StanisławKowalskipodstawąswojejkoncepcjiuczyniłrozważanianadwychowaniem.
PodobniejakRyszardWroczyńskiwpunkciewyjściaanalizowałonwychowaniejako
processpołeczny.Dokładniejjednak,powołującsięnapoglądyBogdanaSuchodol-
skiego,definiowałwychowaniejako:„przekazywaniedorastającympokoleniom,
wskalimasowej,dorobkupoprzednichpokoleńwdziedziniekulturyiprzygotowanie
ichdoczynnegouczestnictwawpostępiespołeczno-kulturowym”(Kowalski,1986,
s.17).ZpunktuwidzeniaprzyjmowanejostatecznieprzezKowalskiegokoncepcji
systemuspołecznego,ważnejestrównieżto,iżwyróżniałonwramachprocesu
wychowawczegodwiepłaszczyzny:szeroką–niezamierzonychwpływówna
uspołeczniającegosięwychowanka,orazwąską–aktualizującegosięnapodłożutych
wpływówświadomegoiplanowegokształtowaniawychowankawzinstytucjonalizo-
wanymsystemiewychowania(ibidem,s.15).
Proceswychowania,wujęciuStanisławaKowalskiego,jestkomponentem
ogólnegorozwojuspołecznego,któregopodstawowąfunkcjąjestprzekazywanie
kulturyzpokolenianapokolenieorazprzygotowaniedorastającychpokoleńdo
czynnegoitwórczegouczestnictwawdynamicepostępuspołeczno-kulturowego
(ibidem,s.16)
10
.Miejscemurzeczywistnianiasiętakrozumianegoprocesu
wychowaniajestśrodowiskożyciaczłowieka.Problematykaśrodowiskapojawia
siętuwięcjakojednozpodstawowychzagadnieńcałejkoncepcjiKowalskiego.
Definiującpojęcieśrodowiska,autorpozostałpodwpływemtychsamychinspiracji,
zktórychkorzystałWroczyński.Przywołującwięcrozważaniatakichsocjologów,
10
WpodejściutakimdostrzegalnesąrównieżwpływypoglądówFlorianaZnanieckiego(1973)
nawychowanie.Należypamiętać,iżautorbyłuczniemZnanieckiego,coniewątpliwieznajdowało
odbiciewjegopoglądach.Biorąctopoduwagę,JanWłodarek(1992,s.93)stawianawettezę
opróbachłączeniaiwykorzystywaniawpodejściachmarksistowskich(atakącharakterystykę
przyjmujeonwstosunkudopoglądówStanisławaKowalskiego)poglądówF.Znanieckiego,wpracy
SocjologiawychowaniawPolsce.