Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
COSPRAWIA,
ŻEPSYCHOLOGIAJESTNAUKĄ
JEDYNĄWSWOIMRODZAJU?
danajednostkarobiijaksięzabieradorobieniate-
gowdanejsytuacjibehawioralnejorazwszerszym
kontekściespołecznymczykulturowym.
Przedmiotemanalizypsychologicznejjestnajczę-
ściej
jednostka
:noworodek,nastoletniasportsmen-
Żebyzdaćsobiesprawęzespecyfikiijedności
ka,studentprzystosowującysiędożyciawakade-
psychologiijakonauki,musiszrozważyć,wjaki
miku,mężczyznawśrednimwiekustojącywobec
sposóbpsychologowiedefiniujądziedzinęiokre-
koniecznościzmianyzawodulubkobietaborykają-
ślająceleswychbadańorazzastosowańswejwiedzy
.
casięzestresemspowodowanympogorszeniem
Nazakończenietejksiążkibędziemycięzachęcać,
stanuzdrowiajejmężawskutekchorobyAlzhei-
żebyśmyślałjakpsycholog.Tu,napoczątkupierw-
mera.Badanąjednostkąmożebyćjednaktakże
szegorozdziału,podamyinformacjepozwalające
szympansuczącysięporozumiewaniazapomocą
cizorientowaćsię,comogłobytoznaczyć.
symboli,białyszczurszukającydrogiwlabiryncielub
ślimakmorskireagującynasygnałniebezpieczeń-
Definicje
stwa.Jednostkęmożnabadaćwjejnaturalnym
środowiskulubwkontrolowanychwarunkachlabo-
Wielupsychologówszukaodpowiedzinapodsta-
ratoriumbadawczego.
wowepytanie:nCzymjestnaturaludzka?”.Psycho-
Wpsychologiiwielubadaczyzdajesobiesprawę
logiaodpowiadanatopytanie,analizującprocesy
ztego,żeniemogązrozumiećludzkichdziałań,je-
zachodzącewjednostkachorazmechanizmywy-
żeliniezrozumiejątakże
procesówpsychicznych
stępującewśrodowiskufizycznymispołecznym.
-mówiącinaczej:funkcjonowaniapsychikiludz-
Wświetletegopsychologię(
psychology
)definiu-
kiej.Dużaczęśćaktywnościczłowiekaprzebiega
jemyformalniejakonaukowebadaniezachowania
podpostaciąukrytych,wewnętrznychzjawisk,ta-
jednostekiichprocesówpsychicznych.Rozpatrz-
kichjakmyślenie,planowanie,rozumowanie,two-
mynajważniejszeelementytejdefinicji:
naukowe,
rzenieimarzenie.Wielupsychologówuważa,że
zachowanie,jednostka
i
psychiczne.
procesypsychicznestanowiąnajważniejszyprzed-
Naukowyaspektpsychologiiwymaga,żeby
miotbadańpsychologicznych.Jakwkrótcesięprze-
wnioskipsychologicznebyłyopartenamateriale
konasz,psychologowieopracowalipomysłowe
dowodowym,zebranymzgodniezzasadamimeto-
technikibadaniazjawiskiprocesówpsychicznych
dynaukowej.Metodanaukowa(
scientificme-
-techniki,którepozwalająujawnićtewewnętrzne
thod
)obejmujeszereguporządkowanychkroków,
doświadczenia.
stosowanychdoanalizowaniairozwiązywaniapro-
Połączenietakichzainteresowańczynipsycholo-
blemów.Metodatakawykorzystujeinformacjeze-
giędziedzinąjedynąwswoimrodzaju.W
naukach
branewobiektywnysposóbjakopodstawędo
społecznych
psychologowiebadająprzeważnieza-
wyciąganiawnioskówobadanychfaktach.Cechy
chowaniaposzczególnychludziwróżnychsytu-
metodynaukowejomówimybardziejszczegółowo
wrozdz.2,kiedybędziemyrozważać,jakpsycholo-
gowieprzeprowadzająswojebadania.
Psychologia(
psychology
)Naukowebadaniezachowa-
Zachowanie(
behavior
)jestwyrazemprzystoso-
niajednostekiichprocesówpsychicznych.
wywaniasięorganizmówdośrodowiska.Zachowa-
Metodanaukowa(
scientificmethod
)Zespółprocedur
niejestdziałaniem.Przedmiotembadańpsychologii
służącychdozbieraniaiinterpretowaniaobiektywnych
jestwdużejmierzeobserwowalnezachowanielu-
informacjiwsposóbzapewniającyminimalizacjębłędów
dziiróżnychgatunkówzwierząt.Uśmiechaniesię,
iumożliwiającydokonywaniewiarygodnychuogólnień.
płakanie,bieganie,bicie,mówienieidotykanie-oto
Zachowanie(
behavior
)Działania,poprzezktóre
kilkaoczywistychprzykładówzachowania,które
organizmprzystosowujesiędoswojegootoczenia.
możeszobserwować.Psychologowieobserwują,co
4
Rozdział1Psychologiaiżycie