Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niudopsychologiiznaleŹćdlasiebiewielewarto-
ściowejwiedzy.Najlepszymsposobemdowiedzenia
sięczegośotejdziedziniejestzaznajomieniesię
zcelami,jakiestawiająsobiepsychologowie.Roz-
patrzmytecele.
Celepsychologii
Celepsychologaprzeprowadzającegobadania
podstawowetoopisywanie,wyjaśnianieiprzewidy-
waniezachowania,orazkierowanie(
control
)za-
chowaniem.Celetestanowiąpodstawęwszelkich
przedsięwzięćpsychologicznych.Wjakisposób
realizowanyjestkażdyznich?
Rycina1.1.Poziomyanalizy
Przypuśćmy,żechciałbyś,abykoleżankaspotkałasię
Opisywanietego,cosiędzieje
ztobąprzedtymobrazem.Jakbyśgoopisał?Przypuść-
my,żetwojakoleżankachciałabywykonaćdokładną
Pierwszymzadaniempsychologiijestdokonywanie
kopiętegoobrazu.Jakbyśgoopisał?
dokładnychobserwacjizachowania.Psychologowie
zwykletraktujątakieobserwacjejako
dane
.Dane
acjach,socjologowiebadajązachowaniespołeczne
behawioralne(
behavioraldata
)sątosprawozdania
gruplubinstytucji,natomiastantropologowiezajmu-
zobserwacjidotyczącychzachowaniaorganizmów
jąsięprzedewszystkimszerszymkontekstemzacho-
orazwarunków,wjakichtezachowaniawystępują.
waniawróżnychkulturach.Mimotopsychologowie
Kiedybadaczeprzystępujądozbieraniadanych,mu-
czerpiąobficiezosiągnięćinnychuczonych.Mają
sząwybraćodpowiednipoziomanalizyiopracować
wielewspólnychzainteresowańzbadaczamiw
dzie-
takiesposobypomiaruzachowania,którezapewnia-
dzinienaukbiologicznych
,zwłaszczaztymi,którzy
ją
obiektywizm
.
badająprocesymózgoweibiochemicznepodstawy
zachowania.Jakoczęśćdziedzinyzwanej
naukąopo-
znawaniu
(
cognitivescience
),dociekaniapsy
cholo-
Większośćbadańpsychologicznychkoncentrujesięnajednost-
gówdotyczącesposobufunkcjonowaniaumysłu
kach–zwykleludziach,leczczasamitakżenaprzedstawicielach
innychgatunków.Czywtwoimżyciuzdarzasięcośtakiego,
ludzkiegowiążąsięzbadaniamiiteoriąwzakresie
comogłobyspowodować,żechciałbyśprzeprowadzićjakieś
informatyki,naukiosztucznejinteligencjiorazma-
badanie?
tematyki
stosowanej.Jako
naukaozdrowiu
,która
wiążesięzmedycyną,edukacją,praweminaukami
ośrodowisku,psychologiadążydopoprawienia
Wceluzbadaniazachowaniajednostkibadacze
jakościnaszegoindywidualnegoizbiorowegodobro-
mogąstosowaćróżne
poziomyanalizy
-odpozio-
stanu(
well-being
).
munajbardziejogólnegoczycałościowego,donaj-
Mimożewszechstronnośćigłębiawspółczesnej
bardziejszczegółowego.Przypuśćmy,żepróbujesz
psychologiisąŹródłemzadowoleniadlatych,którzy
opisaćpewienobraz,którywidziałeśwmuzeum
zostająpsychologami,tojednaktesamecechyspra-
wiają,żedziedzinataokazujesiętrudnymwyzwa-
niemdlastudenta,zapoznającegosięzniąporaz
Danebehawioralne(
behavioraldata
)Sprawozdania
pierwszy.Studiowaniepsychologiitoznaczniewię-
zobserwacjidotyczącychzachowaniaorganizmóworazwa-
cej,niżsiępoczątkowowydaje,iwłaśnierównież
runków
,wjakichzachowanietowystępujelubsięzmienia.
ztegopowodubędzieszmógłwtymwprowadze-
Cosprawia,żepsychologiajestnaukąjedynąwswoimrodzaju?
5
