Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3
Tożsamośćbiologicznasurowców
uważanychzaroślinne
Antycznypodziałświataprzyrodzonegonaminerały,ro-
ślinyizwierzętaznajdujeodbiciewnajprostszejklasyfika-
cjimateriimedycznejna:mineralną,roślinnąizwierzęcą,
azatemwklasyfikacjiopartejnakryteriumprzyrodni-
czym.Należypamiętać,żeznaczeniełacińskiegoprzy-
miotnikavegetabilisuLinneusza(izapewnewcześniej)
byłoszerszeniżdziś:wedługjegoMateriamedica(Lin-
naeus1749:37)królestwoVegetabiliaobejmowało:«grzy-
by,glony,mchy,paprocie,trawy,palmyirośliny»,te
ostatnie,unikająctautologii,rozumiemyjakonpozostałe”.
Alenapograniczachmożliwościówczesnegopo-
znaniaświataznajdowałysięorganizmylubprodukty
znimizwiązane,którychprzynależnośćdokrólestwa
roślinbyłaniejednoznaczna.Wzakresiewiedzyoorga-
nizmachżywychzgadzanosięnatołatwiej,natomiast
wfarmacjimianodoczynieniaczasemtylkozotrzyma-
nymiznichsurowcamilubsubstancjami(produktami),
którerównieżstaranosiękwalifikowaćdoodpowied-
nichkrólestw.Itusytuacjękomplikowałfakt,żemając
whandludodyspozycjijakiśprodukt,towar,będącytyl-
kofragmentemwiększegoorganizmuleczniczego,jego
pochodzeniemogłopozostaćnieodgadnioneprzezcałe
stulecia,azatembrakowałokryteriumbiologicznego,
którymmożnabysięposłużyćwklasyfikacji.
Wzasadziewcałymomawianymtuokresiedoro-
ślinnejmateriimedycznejzaliczanobezwahaniasurowce:
pochodzącezorganizmówbezsprzecznierozpo-
znawanychjakorośliny,włączniezuzyskanymi
znicholejkamilotnymi,żywicami,gumamiiinny-
miproduktamiichnaturalnejprzemianymaterii;
surowcezaliczanedofungi-ngrzybów”,rzeczywi-
ściebędącegrzybamilubzatakieuważane29,grzyby
zaliczanojednakdoroślin;
surowcezaliczanedolichenesimusci-nporostów
inmchów(lubprzynajmniejuważanezatakie),
isurowceznichpochodzące,przyczymmylono
mchyiwątrobowcezniektórymiporostami,zaś
samenazwy(lubichelementy)lichen,muscusifun-
29Np.surowiecfungusMelitensis-ngrzybmaltański”stano-
wiłpędcudzożywnejroślinyCynomoriumcoccineumL.Przypo-
minaonpokrojemmaczugowateowocnikigrzybapróchnilecma-
czugowatyXylariapolymorpha(Pers.)Grev.(jednakjużMicheli
1729:17,tab.12prawidłoworozpoznałnaturętejroślinyinarysował
jejdrobniutkiekwiaty!).Aleprzymiotnikłac.fungosusstosowano
szerzej,dlaróżnychgąbczastychtworów,np.Ph.Dan.1786:130
opisałagalasy:«InfoliisQuercusapuncturisinsectorumnatae
excrescentiaefungosae»-nwyroślagrzybowatepowstałewliściach
dębuprzeznakłuciaowadów”.