Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Tożsamośćbiologicznasurowcówuważanychzaroślinne
14
•«grzybtoekskrementdrzew,krzewów,wyrasta-
jącyznichalbobezpośredniozziemi»(Loeches
1751:17);
•«grzybyinaczejwyrośla(łac.fungiseuexcrescen-
tiae)»(Ph.Matr.1762:16,Ph.Wirt.1785:157);
Zgrzybamimylonotkankigąbczastezpowodu
podobnejkonsystencji(zob.przyp.29),aPh.Matr.
1762:16zaliczyładogrzybównawetkermes(surowiec
owadzi).Równieżkonkretnegatunkigrzybównasuwały
problemy:
•«Hypoxylon32toekskrementwydalanyzezgniłego
drewna»(Helwing1712:35);
•«Agaricum33jesttosubstancjagrzybowa»
(Thicknesse1749:432),cojesttautologią;
•«AgaricusalbustowyroślegrzybowatedrzewaLa-
rix[modrzew][ś]Młodedrzewowydzielażywicę,
którązwąwenecką,zaśstarzejącesięzamiastżywi-
cywytwarzaAgaricus»(Ph.Wirt.1741:109n);
•Oporościemuscuscoralloides34Bauhin1651(3):764
napisał:«Ambigitintermuscosetfungos,[ś]ramis
[ś]Coralliplantulamimitantibus,substantiafungi,
pallida,[ś],compressa»-nwahasięmiędzymcha-
miagrzybami,[ś]ogałązkachnaśladującychro-
ślinkękoralu,oistociegrzybowej,bladej,ścisłej”.
Opistegoostatniegosurowcaleczniczegomuscus
coralloidesświadczyotym,żeporostynazywanemuscus
-nmech”manifestowaływsposóboczywistyswojąna-
turęgrzybową(aniecechyroślinyzielonej,plechatego
gatunkuniejestnawetzielonkawa),amimotoautorzy
byliskłonnizwaćjemchami,zapewneprzezpodob-
neśrodowiskożyciaisposóbwyrastaniacoprawdziwe
mchy.
Długoniepoznanybyłrównieżsposóbrozmna-
żaniasiękonkretnychgatunkówgrzybówito,jakim
sposobemzasiedlająkolejnesubstraty.Jeszczewpoł.
XIXw.PosneriSimon1855:331spekulowalionaturze
32PróchnilecgałęzistyXylariahypoxylon(L.)Grev.
33PniareklekarskiLaricifomesoicinalis(Vill.exFr.)Kotl.et
Pouzar
34OdnożycakępkowaRamalinafastigiata(Pers.)Ach.
surowcaleczniczegojakimjestsporysz35wkategoriach
samorództwa:«Czyjestuwarunkowanywilgotnościąat-
mosfery,czyosiedlaniemsięjakiegośgrzyba,niejestna-
leżyciewyjaśnione».Wcześniejniepodejrzewanonawet
naturygrzybowejsporyszu,np.Caels1774:45opisałgo
podnazwącerealiaseminavitiata-nnasionazbożowe
zepsute”.Odnośnierozmnażaniatrafnieporównanotyl-
kozarodnikidonasion:osurowculeczniczymlycoper-
don,którystanowiąpurchawkowateowocnikikurzawki
ołowianejBovistaplumbeaPers.,BoerhaaVe1727:34
napisał,że«wszystkiezawierająniezliczonepęcherzyki,
któremająmlecznepłyny,skądpóźniejwylatujeproszek
napodobieństwodymu,[który]jeślioglądanypodmi-
kroskopem,wydajesiębyćnasionami».
Niewątpliwiepowyższetwierdzenianatematgrzy-
bówwidniejącewliteraturzefarmaceutycznejobjawia-
jąnam,iżfarmacjasurowcaroślinnegonienadążałaza
rozwojemnaukowejwiedzymikologicznej.
Bezspornybyłtylkozwiązekgrzybówzroślinami.
Nietylechodzijednakozjawiskoichwzrostunarośli-
nachczyteżosiadłytrybżycia,ajużwnajmniejszym
stopniuopodobieństwoowocnikówgrzybówdociałro-
ślin.Autorzydoskonalezdawalisobiesprawę,żegrzyby
różniąsięznacznieodroślin,aróżnicjestwiele.Dale
1693,cytującdziełobotaniczneSynopsismethodicaStir-
piumBritannicarum(Ray1690:8),pisał:
Grzybyniemająprawienicwspólnegozroślinamidoskonal-
szymi,mianowicieaniichbarwaniejestzielna,anispoistość
niejestanalogiczna,anijakikolwiekkwiat,czyprawidłowy
liść.Większośćtworzysięwnajkrótszymprzedzialeczasu,isą
taksamokrótkiegożycia.(Dale1693:114)
Historiabotanikifarmaceutycznejwyjaśnianamna
wyżejpodanychcytatachzXVII-XVIIIw.,żezwiązek
grzybówzroślinamipolegałnawspółwystępowa-
niugrzybazrośliną(lubszczątkamiroślinnymi)
inatym,żeinterpretowanoowocnikijakoobjawdegene-
racjiroślin,zaśpóźniejjakopatologiczneczęścistruktur
roślinnych.Toztegopowodunaukaogrzybachstanowi
historyczniedziedzinęzainteresowańbotaniki.Potwier-
35SklerotabuławinkiczerwonejClavicepspurpurea(Fr.)Tul.
