Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
RozdziałI.Opojęciudoktrynpolitycznychiprawnych
Szczególnezwiązkiwydająsięzachodzićmiędzyfilozofiąprawaahistoriądoktryn
politycznychiprawnych.Należyjednakzaznaczyć,żerelacjifilozofiiprawaihisto-
riidoktrynpolitycznychiprawnychwliteraturzeniepoświęconozbytwielemiejsca.
Ponieważzpunktuwidzeniaprzedmiotufilozofiiprawasąniąwszelkiespekulacje
dotycząceideiprawa,celu,wartościprawa-toprzedmiotowezwiązkiztradycyjnie
rozumianąhistoriądoktrynpolitycznychiprawnychsąoczywiste.Należyzauważyć,
żewnaucefunkcjonujerównieżobecnieterminnhistoriafilozofiiprawa”.Oznacza
ondyscyplinęzajmującąsięogólnymidociekaniaminadkwestiamiontologicznymi
prawa,aksjologiąprawa,jegofunkcjami,zagadnieniemsprawiedliwościwprzeszło-
ściitp.JakpodkreślaKazimierzOpałek:
Dyscyplinatarzadkoraczejwkraczawnowszedziejemyśliztejdziedziny;jeślizaśostat-
nioczasemtoczyni,toznowuzrozszerzeniemzakresunazwyfilozofiiprawainadaniem
jejznaczeniabardziejnneutralnego”,bołączącegonajrozmaitsze,różnokierunkowekon-
cepcjeisystemyogólnejnaukioprawie11.
Należydodać,żewiększośćopracowańzatytułowanychnfilozofiaprawa”lubnhisto-
riafilozofiiprawa”zawieratesametreści,coopracowaniazzakresuhistoriidoktryn
polityczno-prawnych.WystarczyporównaćpraceMariiSzyszkowskiej,RomanaTo-
karczyka,HannyWaśkiewicz,AndrzejaMycielskiego12zopracowaniamiHenryka
Olszewskiego,MariiZmierczak,JanaBaszkiewicza,FranciszkaRyszki,Andrzeja
Sylwestrzaka,GrzegorzaL.Seidlera,JanuszaJustyńskiego,LechaDubela,JanaMa-
larczyka,HubertaIzdebskiego.
10
Relacjifilozofiiprawaihistoriidoktrynpolityczno-prawnychuwagępoświęciłRo-
manTokarczyk,choćsątojedyniestwierdzeniageneralneiogólne
13.Dostrzegając
różnicęmiędzyfilozofiąprawaahistoriądoktrynpolitycznychiprawnych,spro-
wadzaonjądo:
1)metodbadawczych(podkreśla,żewhistoriidoktryndominująmetodyhisto-
rycznoprawneihistoryczno-politologiczne);
2)różnicywzakresieprzedmiotu(mimopokrywaniasięhistoriafilozofiiprawa
nieobejmujezagadnieńpaństwa);
3)swobodyspekulacjifilozofiiprawa,którajestszerszaniżwhistoriidoktryn
14.
Wydajesię,żepowyższekryteriawświetlewcześniejszychwywodówjednakniesą
dośćostreiwpraktyceniesąrównieżwystarczające.Owątpliwościachcodoprzed-
miotubadań,jakokryteriumwyróżnieniafilozofiiprawaiteoriiprawa,wspomniano
wyżej.
11K.Opałek,Problemymetodologicznenaukiprawa,Warszawa1962,s.295.
12Por.A.Mycielski,Historiafilozofiiprawa,Warszawa1980.
13Por.R.Tokarczyk,Filozofiaprawa,Białystok1996,s.36.
14R.Tokarczyk,Filozofia...,s.36.