Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
ROZDZIAŁ1.Wczesneliczbyisymbole
Symbolereprezentująceliczbywiększeod19zostałyułożonewpionowejkolumnie,gdzietena
każdejpozycji,idącwgórę,sąmnożoneprzezpotęgi20,czyliprzez1,20,400,8000,160000itak
dalej.Muszlaumieszczonanapozycjiwskazujebrakwtymmiejscukresekikropek.Wszczególności
liczba20zostaławyrażonaprzezmuszlęudołukolumnyipojedyncząkropkęnadrugiejpozycji.Pokaż-
myprzykładliczbyzapisanejwtymsystemie,piszącsymbolewpoziomie,aniewpionie,gdzienajmniej-
szawartośćznajdujesiępolewej:
Dlanastowyrażenieoznaczaliczbę62808,gdyż:
62808=8i1+0i20+17i400+7i8000.
PonieważsystemliczbowyMajówrozwinąłsięprzedewszystkimwceluobliczeńkalendarzowych,
byłoniewielkieodchylenieprzywykonywaniutakichobliczeń.Symbolnatrzeciejpozycjikolumny
byłmnożonyprzez18i20,anieprzez20i20,cowynikałoztego,że360lepiejprzybliżałodługość
rokukalendarzowegoniż400.Wagamiejscakażdejpozycjibyławięczwiększana20razywzględem
poprzedniej,czylimnożnikiwynosiły1,20,360,7200,144000itakdalej.Potejpoprawcewartość
zbioruwymienionychwyżejsymboliwynosi:
56528=8i1+0i20+17i360+7i7200.
Wydajesięoczywiste,żewdługimokresiedziejówpostępwtworzeniuefektywnychsposobów
utrzymywaniaiprzekazywaniainformacjiliczbowychniemiałmiejscaażdoczasu,gdyludziepierwotni
porzuciliżycienomadów.Znakiwyrytenakościlubkamieniumogłyodpowiadaćtworzeniuzapisów,
gdyludziebylimyśliwymilubzbieraczami,aleproducentżywnościwymagałcałkiemnowejrepre-
zentacjiliczbowej.Pozatym,jakosposóbnaprzechowywanieinformacji,grupyznakównakościbyły
czytelnetylkodlaosoby,którajestawiałalubdlajejkrewnychiprzyjaciół.Dlategozapisniebyłza-
pewneprzeznaczonydlaludzi,którychdzieliłydużeodległości.
Celoweuprawianieplonów,zwłaszczazbóż,orazudomowieniezwierzątzaczęłosię,nailemożna
towywnioskowaćzobecnychdowodów,naBliskimWschodzieok.10tys.lattemu.Późniejekspery-
mentyzrolnictwemmiałymiejscewChinachiwNowymŚwiecie.Szerokoutrzymywanajestteoria,
żezmianyklimatycznepodkoniecostatniejepokilodowcowejstymulowaływprowadzenieproduk-
cjiżywnościiosiedlaniesięwwioskach.Wmiaręjakczapapolarnazaczęłasięcofać,pasdeszczów
przesunąłsięnapółnoc,powodującwysuszaniedużejczęściBliskiegoWschodu.Corazwiększebraki
dzikichroślinnapożywienieizwierzynyłownej,zktórychżyliludzie,zmusiłoichdozmianystylu
życianarolniczy,cobyłowarunkiemprzetrwania.Koniecznestałosięliczeniestadizbiorów,pomia-
ryziemiiopracowaniekalendarza,którywskazywałbywłaściwyczasnasadzenieroślin.Nawetna
tymetapiepotrzebaliczeniabyłaumiarkowana,atechnikinacinania,wprawdziepowolneiuciążliwe,
nadalbyłyadekwatnedozwykłychtransakcji.Przybardziejbezpiecznejdostawiepożywieniapoja-
wiłasięmożliwośćznaczącegozwiększeniapopulacji,cooznaczałowiększyzbiórobiektówdopoli-
czenia,Powtarzaniepewnychpodstawowychznakówdozapisunacięciamiprowadziłodoniewygodnej
reprezentacjiliczb,uciążliwegodotworzeniaitrudnegodointerpretacji.Potrzebawładzwioski,świą-
tyniipałacu,abyprowadzićmetodycznezapisy(choćbywcelusystematycznychpodatków),nadała
