Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
ROZDZIAŁ1.Wczesneliczbyisymbole
Greckisystemalfabetycznoliczbowy
Okołopiątegowiekup.n.e.GrecyzJoniiopracowalicyfrowysystemliczbowy,jednakoszerszym
zestawiesymbolidozapamiętania.Oznaczaliswojeliczbycyframizłożonymiz24litergreckiego
alfabetu,wzbogaconegootrzystarefenickielitery(digamma
jako6,koppa
jako90orazsampi
jako900).Tych27literużywanebyłowponiżejopisanysposób.Początkowychdziewięćliterozna-
czałoliczbyod1do9.Kolejnychdziewięćliterreprezentowałopierwszychdziewięćzintegrowanych
wielokrotności10.Ostatnichdziewięćliterbyłoużywanychjakopierwszychdziewięćintegralnychwielo-
krotności100.Poniższatabelapokazujejakliteryalfabetu(wtymspecjalnepostacie)byłyprzyporządko-
waneliczbom.
Ponieważsystemjońskibyłnadalsystememtypuaddytywnego,wszystkieliczbypomiędzy1a999
mogłybyćreprezentowaneprzezniewięcejniżtrzysymbole.Zasadajestpokazananaprzykładzie:
ψπδ=700+80+4=784.
Dlawiększychliczbużywanybyłniżejopisanyschemat.Akcentumieszczonypolewejiudołu
odpowiedniejliteryjednostkowejmnożyłodpowiadającąmuliczbęprzez1000,czyliβreprezentuje
nie2,a2000.DziesiątkitysięcybyływskazywaneprzeznowąliteręM,odsłowamyriad(oznaczają-
cegondziesięćtysięcy”).LiteraMumieszczonaoboklubponiżejsymboluliczbyod1do9999powo-
dowała,żeliczbabyłamnożonaprzez10000,jakw
lub
lub
WtejkonwencjiGrecypisali:
.
Jeszczewiększeliczbywyrażanopotęgami10000,gdziepodwójnamiriadaMMoznaczała(10000)2
itakdalej.
Symbolebyłyzawszeustawionewtejsamejkolejności,odnajwyższegomnożnika10polewejdo
najniższegopoprawej,awięcznakiakcentumogłybyćczasamipominięte,jeślikontekstbyłjasny.
Wykorzystanietejsamejliterydlatysięcyijednostekjakw
δσλδ=4234,
