Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.ZapisywanieliczbuEgipcjaniGreków
9
dalszyimpulsdoznalezienianowychibardziejwydajnychśrodkównustalania”liczbwstałejlubczęścio-
woutrwalonejpostaci.
Takwięctodziękibardziejrozwiniętemużyciutychspołeczeństw,któreurosłyok.6000tysięcylat
temuwszerokichdolinachrzekjakNil,TygryszEufratem,IndusczyJangcy,powstałyspecjalnesym-
boleoznaczająceliczby.Stądpowstałynaszenajbardziejpodstawowegałęziematematyki,gdyżsymbo-
lizmpozwoliłnawyrażaniedużychliczbwpostacicyfr,cobyłowarunkiemwstępnymdoobliczeń
ipomiarów.Wnatłokudoświadczeńpraktycznychzsymbolamiliczbowymiludziestopniowopoznali
pewneabstrakcyjnezasady
-
naprzykładodkryto,żewpodstawowychdziałaniachdodawaniasuma
niezależałaodkolejnościskładników.Takieodkrycianiestanowiłyzwyklepracypojedynczegoczło-
wieka,anawetjednejkultury,alewynikałyzpowolnegorozwojuświadomościidochodzeniadocoraz
bardziejabstrakcyjnegosposobumyślenia.
ZaczniemyodrozważeniasystemówliczeniawważnychcywilizacjachBliskiegoWschodu
-
egip-
skiejibabilońskiej
-
zktórychwyrosłapodstawowalinianaszegorozwojumatematyki.Słowaozna-
czająceliczbymożnaznaleźćwśródwieluformsłownychwnajwcześniejszychzachowanychzapi-
skachtychludzi.Wistociewykorzystywanieprzeznichsymbolinaliczbyoderwałosięodliczonych
obiektów,cobyłowielkimpunktemzwrotnymwhistoriicywilizacji.Jestwysoceprawdopodobne,
żebyłtopierwszykrokwewolucjiuludzinajwyższegoosiągnięciaintelektualnego,czylisztukipisania.
Ponieważzapisywanieilościbyłołatwiejszeodsymbolizacjimowy,istniejąniezaprzeczalnedowody,
żepisanejęzykitychantycznychkulturwyrosłyzichzapisywanegowcześniejsystemuliczenia.
1020.ZapisywanieliczbuEgipcjaniGreków
HistoriaHerodota
Zapisywaniehistorii,takjaktodziśrozumiemy,jestwynalazkiemgreckim,anajwybitniejszymwczes-
nymgreckimhistorykiembyłHerodot(ok.485
-
430p.n.e.).UrodziłsięwHalikarnasie,dużejosadzie
greckiejnapołudniowo-zachodnimwybrzeżuAzjiMniejszej.Wmłodościwdałsięwkłopotypolitycz-
newswoimrodzinnymmieścieizostałzmuszonydoucieczkinawyspęSamos,apotemdoAten.Stamtąd
Herodotwyprawiałsięwpodróże,którychpowolnycharakteriszerokizasięgwskazują,zezajęłymu
wielelat.Przyjmujesię,żeodbyłtrzypodstawowepodróże,byćmożejakokupiec,zbierającmateriały
izapisującswojewrażenia.MorzemCzarnymprzepłynąłcałezachodniewybrzeżedogreckichspo-
łecznościuujściaDniepru,któryteraznależydoUkrainy,apotemwzdłużbrzegupołudniowegodo
stópKaukazu.WAzjiMniejszejprzebyłdzisiejsząSyrięiIrakipopłynąłwdółEufratu,zapewne
ażdoBabilonu.WEgipciepopłynąłNilem,odjegodeltydookolicAsuanu,odkrywającpodrodze
piramidy.Okołoroku443p.n.e.HerodotzostałobywatelemTuriojuwpołudniowychWłoszech,nowej
koloniiutworzonejpodauspicjamiAten.Tamprzeżyłwielelat,poświęcającsięcałkowicieukończeniu
HistoriiHerodota,książkiobszerniejszejniżjakakolwiekwcześniejszagreckapracaprozą.Reputacja
Herodotajakohistorykabyławielkanawetwjegoczasach.Przybrakuwielukopiiksiążeknaturalne
jest,żehistoria,podobniejakinnedziełaliterackie,musiałabyćczytanagłośnopublicznieinaspot-
kaniachprywatnych.WAtenach,około20latprzedśmierciąHerodotrecytowałukończoneczęści
swojejHistoriipodziwiającejgopublicznościiwiadomo,żezagłosowanonadprzyznaniemmuwyjąt-
kowodużejsumypieniędzywuznaniuwartościjegopracy.
ChociażHistoriaHerodotazawieraopowieśćowojnachperskich,pracaniejesttylkokronikądokład-
niezapisanychzdarzeń.Herodotainteresowałoniemalwszystko,codotyczyłoludzi,ijegoHistoria
